Ο Πρωτομάρτυρας της Χίου Άγιος Ισίδωρος - Προστάτης των Μαστιχοπαραγωγών

Ο Άγιος Ισίδωρος υπηρετούσε σαν ναύτης στο βασιλικό στόλο, στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου, και καταγόταν από την Αλεξάνδρεια.

Σε κάποια χρονική στιγμή που ο στόλος ήταν αγκυροβολημένος στη Χίο, έγινε καταγγελία από τον κεντυρίων Ιούλιο στο Ναύαρχο Νουμέριο ότι ο Ισίδωρος είναι χριστιανός. Ο Νουμέριος τον κάλεσε και ο Ισίδωρος του είπε ότι είναι Χριστιανός. Τότε τον έδειραν πολύ βίαια και κατόπιν τον έριξαν στη φυλακή.

Ο πατέρας του πήγε στη Χίος μήπως και του αλλάξει γνώμη. Όταν είδε πως αυτό δεν είναι δυνατόν τον καταράστηκε και είπε στον Ναύαρχο να τον θανατώσει.

Πράγματι, ο Ισίδωρος μετά από διάφορα βασανιστήρια αποκεφαλίσθηκε.

Το λείψανό του το έριξαν σε φαράγγι, για να το φάνε τα όρνεα και το φύλαγαν μην τυχόν έλθουν οι Χριστιανοί και πάρουν το σώμα. Μία Χριστιανή, η Μυρόπη, ήλθε τη νύχτα και με την βοήθεια δύο υπηρετριών, πήρε το ιερό λείψανο, το οποίο ενταφίασε.

Την επομένη, ο Νουμέριος έμαθε ότι το λείψανο του Μάρτυρος είχε αρπαχθεί. Σκέφτηκε ότι οι στρατιώτες πήραν χρήματα και δώρα και άφησαν στους Χριστιανούς να πάρουν το σώμα του Αγίου. Γι’ αυτό τους φυλάκισε, ενώ παράλληλα έλεγε ότι θα τους σκοτώσει , αν δεν του πουν σε ποιον παρέδωσαν το λείψανο. Η Μυρόπη όταν το έμαθε ότι θα εκτελεσθούν οι στρατιώτες, παρουσιάσθηκε στον Νουμέριο και του είπε την αλήθεια. Εκείνος έδωσε εντολή να την φυλακίσουν. Μετά το μαρτύριό της, οι Χριστιανοί έθαψαν με ευλάβεια το λείψανο της Παρθενομάρτυρος κοντά στον τάφο, όπου προηγουμένως αυτή είχε θάψει αυτό του Αγίου Ισιδώρου.

Την 17η Σεπτεμβρίου 1626 μ.Χ. η Κάρα του Αγίου κλάπηκε από την τουρκοκρατούμενη Κωνσταντινούπολη με την βοήθεια ενός Χριστιανού, ο οποίος πληρώθηκε πάρα πολύ από τις Βενετικές Αρχές. Η κάρα έφθασε στη Βενετία την 1η Μαρτίου 1627 μ.Χ. και κατατέθηκε στο Παρεκκλήσιο του ρωμαιοκαθολικού Καθεδρικού Ναού Αγίου Μάρκου Βενετίας.

- Τμήματα του Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στη Μητρόπολη Χίου και στη Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους.

- Υμνολογία

Απολυτίκιο: 

Ἦχος δ’.

Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιο: 

Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Κυβερνήτης μέγιστος τῇ οἰκουμένῃ σὺ ἐφάνης ἅγιε, ταῖς πρὸς Θεόν σου προσευχαῖς· διὸ ὑμνοῦμέν σε σήμερον, Μάρτυς θεόφρον, Ἰσίδωρε ἔνδοξε.

Κάθισμα: 

Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.

Ἀγωνισάμενος, κατὰ τοῦ ὄφεως, ἔστησας τρόπαιον, Μάρτυς Ἰσίδωρε· ἐκ τῆς Αἰγύπτου γὰρ φωστήρ, αὐγάζων τὴν ὑφήλιον, πᾶσιν ἐξανέτειλας, τὰς κινήσεις ποιούμενος, πρὸς τὸν ἀνατείλαντα, ἐκ Παρθένου θεόπαιδος, δι’ ὃν σφαγιασθεὶς ἀθλοφόρε, θῦμα εὐῶδες γεγένησαι.

Μεγαλυνάριο: 

Ξίφει ἐκτμηθείς σου τὴν κεφαλήν, ἔτεμες τῆς πλάνης, Ἀθλοφόρε τὰς μηχανάς, καὶ Χριστῷ ἡνώθεις, τῇ κεφαλῇ τῶν ὅλων, ὡς κοινωνὸς τοῦ πάθους, τούτου Ἰσίδωρε.

Αν και δεν αναφέρεται στο συναξάριο του Αγίου Ισιδώρου, υπάρχει μια παράδοση στη Χίο που συνδέει τον σχίνο και τη Μαστίχα της Χίου με τον Άγιο Ισίδωρο. Στον τόπο που βασάνιζαν τον Άγιο Ισίδωρο οι σχίνοι – τα Μαστιχόδεντρα δηλαδή- έβγαλαν ευωδιαστά δάκρυα, την Μαστίχα, κλαίγοντας για το μαρτύριο του Αγίου Ισιδώρου. Μια παραλλαγή της ίδιας παράδοσης αναφέρει ότι Μαστίχα βγάζουν μόνο οι σχίνοι στις περιοχές που ο Άγιος Ισίδωρος δάκρυσε ή μάτωσε από τα βασανιστήρια που του έκαναν. Λέγεται ότι δοκίμασαν πολλοί να μεταφέρουν και να καλλιεργήσουν σε αλλά μέρη, μαστιχόδεντρα φυτεμένα μέσα σε γλάστρες, αλλά το αποτέλεσμα ήταν να παράγουν απλό ρετσίνι και όχι μαστίχα.  Όπως κι αν έχει, η Μαστίχα είναι πραγματικά ένα θείο δώρο, μια ευλογία για το νησί της Χίου.

Από τότε οι ευσεβείς Χιώτες αναγνωρίζουν ως πολιούχο τους τον Άγιο Ισίδωρο και προστάτη των Μαστιχοπαραγωγών Χίου. Επίσης τον έχουν προστάτη τους και οι αρτοποιοί της Χίου.