ΚΡΗΤΗ: «Ομορφαίνει» κι άλλο το εκκλησάκι των γάμων στις Γούβες. Νέα μορφή για τον περιβάλλοντα χώρο στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης

Νέα μορφή αναμένεται να αποκτήσει ο εξωτερικός χώρος στο εκκλησάκι των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης στις Γούβες

Οι διαδικασίες για την βελτίωση και αναμόρφωση του χώρου βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ ήδη έχει οριστεί ο προσωρινός ανάδοχος, για το έργο «Διαμόρφωση θέσης θέας στον περιβάλλοντα χώρο του Αγίου Κωνσταντίνου της Δημοτικής Κοινότητας Γουβών».

Το έργο έχει ως στόχο την αξιοποίηση των ιδιαίτερων φυσικών χαρακτηριστικών του τοπίου και τη διαμόρφωση του χώρου με τέτοιο τρόπο που να αναδεικνύεται το φυσικό κάλλος του σημείου, αλλά και να δημιουργεί πόλο έλξης τόσο για τους δημότες όσο και για τους επισκέπτες.

«Ο Ιερός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης αποτελεί ένα από τα βασικά τοπόσημα του Δήμου μας και σήμα – κατατεθέν για την περιοχή» αναφέρει με δηλώσεις του ο Δήμαρχος Χερσονήσου κ. Ζαχαρίας Δοξαστάκης και προσθέτει:

«Με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον, αλλά και στην υφιστάμενη αρμονία του τοπίου, προχωρούμε μέσω του προγράμματος LEADER, χρηματοδοτήσεις του οποίου καταφέραμε να ενεργοποιήσουμε μετά από μεγάλη προσπάθεια, σε σημειακές παρεμβάσεις, που θα βελτιώσουν τη βατότητα του χώρου, αλλά και θα κάνουν το σημείο ακόμα περισσότερο ελκυστικό».

Ειδικότερα η βασική φιλοσοφία του έργου αφορά στη δημιουργία της λεγόμενης θέσης θέασης , προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στους επισκέπτες να απολαμβάνουν καλύτερα τη μαγευτική θέα ενώ θα δημιουργηθούν ειδικές περιπατητικές διαδρομές .

Η εργολαβία, αρχικού προϋπολογισμού 139.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ 24%.) προβλέπει επίσης τη διαμόρφωση εισόδων και πλατειών ενώ έξτρα …πινελιά στο »λίφτινγκ» στον γύρω χώρο του ναού αποτελεί η δημιουργία μεσογειακού κήπου νοτιοδυτικά της εκκλησίας.

Το προφίλ της παρέμβασης

Πρόθεση της παρέμβασης, με βάση την συγκεκριμένη μελέτη της διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου Χερσονήσου,  είναι η αξιοποίηση των ιδιαίτερων φυσικών χαρακτηριστικών του τοπίου και η διαμόρφωση του χώρου με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούνται με τον βέλτιστο τρόπο οι ανάγκες .  

Βασικοί άξονες της παρέμβασης αποτελούν τα εξής:

· Σύνδεση του χώρου με την υφιστάμενη παραλιακή πορεία-διαδρομή

· Έμφαση σε σημεία θέασης, στάσης, περιπάτου

· Αξιοποίηση των φυσικών σημείων σκίασης

· Διαμόρφωση του χώρου για την υποδοχή σημαντικού αριθμού επισκεπτών όταν αυτό απαιτείται (μυστήρια, πολιτιστικές εκδηλώσεις)

Κατεύθυνση της πρότασης αποτελεί η ήπια επέμβαση, με όσο το δυνατόν μικρές και διακριτικές κινήσεις, που στοχεύουν στην ανάδειξη του τοπίου. Στην ίδια λογική προτείνεται η χρήση φυσικών υλικών που δένουν ομαλά με το μεσογειακό τοπίο και το αναδεικνύουν.

Η διαμόρφωση των εισόδων

Μπροστά από τη δυτική είσοδο στο ασφαλτοστρωμένο σήμερα χώρο δημιουργείται μια πλατεία στο ύψος του υφιστάμενου πεζοδρομίου το οποίο δεν καταργείται αλλά αντίθετα επεκτείνεται δημιουργώντας ένα χώρο προθαλάμου πριν την είσοδο. Το υλικό της προσθήκης θα είναι ο ίδιος κυβόλιθος που έχει χρησιμοποιηθεί ήδη για το παραλιακό πεζοδρόμιο της περιοχής και το οποίο καταλήγει σε αυτό το σημείο. Ταυτόχρονα τονίζεται η πορεία προς την εκκλησία με προέκταση της πλακόστρωσης της. Το μικρό τμήμα του υφιστάμενου πέτρινου

χαμηλού τοίχου μήκους που διαμορφώνει σήμερα την δυτική παρειά της εισόδου, καθαιρείται.. Στο χώρο αυτό τοποθετείται ποδηλατοστάσιο και στο όριο του, διαμορφώνονται 3 θέσεις στάθμευσης. Στo νότιο όριο της έκτασης δημιουργείται μια νέα είσοδος (4μ. άνοιγμα) καθαιρώντας το υφιστάμενο τοιχίο περίφραξης στο συγκεκριμένο σημείο ενώ διαμορφώνεται μια πλατεία.

Οι  περιπατητικές διαδρομές και οι  χώροι θέασης

Α) Η κύρια περιπατητική διαδρομή εντός του χώρου, θα κατασκευαστεί από σταθεροποιημένο δάπεδο από πατημένο χώμα, οριοθετημένο από ξύλινα (εμποτισμένα) καδρόνια πλάτους 12 εκ. και θα ακολουθεί κατά το δυνατόν τις φυσικές καμπύλες του εδάφους. Θα διατρέχει περιμετρικά το χώρο ξεκινώντας από την δυτική είσοδο και θα καταλήγει στην μικρή υφιστάμενη είσοδο της νότιας πλευρά (ενδεικτική εικόνα προμελέτης 17). Κοντά στην κεντρική δυτική είσοδο και λόγω της απότομης αλλαγής κλίσης δημιουργείται ράμπα πλάτους 1μ. για

πρόσβαση ΑΜΕΑ.

Β) Μπροστά στη νέα νότια είσοδο δημιουργείται μια πλατεία από προκατασκευασμένες πλάκες σκυροδέματος διαστάσεων 1.50μ. Χ 0.9μ., από λευκό τσιμέντο, τριμμένο και βερνικωμένο (τύπου βιομηχανικό δάπεδο) και τοποθετημένες σε απόσταση 5 εκ. η μία από την άλλη Από αυτό το σημείο ξεκινάνε δύο μονοπάτια.

Γ) Το πρώτο, κατασκευασμένο από ξύλο (deck), καταλήγει στην υφιστάμενη βάση-προβλήτα από μπετόν, η οποία αποτελεί το σημείο κατάδυσης του Τιμίου Σταυρού των Θεοφανείων και επενδύεται με το ίδιο ξύλο.

Δ) Το δεύτερο μονοπάτι, δημιουργεί μια διαδρομή ανάβασης προς την εκκλησία περνώντας μέσα από το αλσύλλιο. Αυτό το μονοπάτι, θα αποτελείται από βαθμίδες σταθεροποιημένου δαπέδου από πατημένο χώμα. Ξύλινα (εμποτισμένα) καδρόνια πλάτους 12 εκ. και διαφόρων μηκών  θα τοποθετηθούν ως ρίχτια σε αυτές τις βαθμίδες και θα εκτείνονται και πέρα από αυτές).

Ε) Στη μέση και στο τέλος αυτής της διαδρομής συναντάμε δύο διαμορφώσεις από προκατασκευασμένες πλάκες σκυροδέματος αντίστοιχες με της πλατείας της νέας εισόδου. Το τέλος αυτής της διαδρομής βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο θέασης όλης της έκτασης.

ΣΤ) Γίνεται διάνοιξη δύο εισόδων (πλάτους 1μ.) στην υφιστάμενη περίβολο της εκκλησίας στα σημεία των παραπάνω πλατειών για διευκόλυνση της πρόσβασης που σήμερα γίνεται αποκλειστικά από τον δρόμο.

Ζ) Πέτρινα τοιχία θα χτιστούν σε συγκεκριμένα σημεία κατά μήκος των διαδρομών, άλλοτε δημιουργώντας όριο και άλλοτε λειτουργώντας αναλημματικά.

Η) Σε όλο το μήκος των διαδρομών αλλά στα προς διαμόρφωση πλατώματα τοποθετούνται κτιστά πέτρινα παγκάκια χωροθετημένα με τέτοιο τρόπο ώστε να προσφέρουν όχι μόνο τις καλύτερες δυνατές, αλλά και διαφορετικών ποιοτήτων θεάσεις του τοπίου. Η κατασκευή τους θα σεβαστεί απόλυτα το υφιστάμενο τοπίο και δεν θα υπάρξει σκάψιμο στο βράχο. Τα παγκάκια αλλά και τα αναλληματικά τοιχία που περιγράφηκαν παραπάνω θα είναι κατασκευασμένα από πέτρα παρόμοια με εκείνη της υφιστάμενης διαμόρφωσης της εκκλησίας και θα έχουν τελείωμα από λευκό τσιμέντο, τριμμένο και βερνικωμένο (τύπου βιομηχανικό) πάχους 7 εκ. Πιο συγκεκριμένα στην άνω μεριά των παγκακιών των 80 εκ. (στο βόρειο κομμάτι της έκτασης), όπου αυτό είναι δυνατόν, τοποθετείται ξύλινο καδρόνι σε επαφή με το έδαφος. Τα υφιστάμενα παγκάκια που υπάρχουν σήμερα στο χώρο αποξηλώνονται.

Η  Δημιουργία μεσογειακού κήπου

Φύτευση μεσογειακών φυτών – φρυγάνων (αρωματικών -και όχι μονο- ), κυρίως θάμνων και ποών. Θα δημιουργηθεί ένας μεσογειακός κήπος στο περιφραγμένο τμήμα νοτιοδυτικά της εκκλησίας ενώ στον υπόλοιπο χώρο της μελέτης θα υπάρχουν διάσπαρτοι πυρήνες τέτοιων φυτών σε συνδυασμό με μικρούς βράχους.

Ο ναός των Αγίου Κων/νου και Ελένης είναι ο ενοριακός των Κάτω Γουβών και τιμά τους πολιούχους του οικισμού απολαμβάνοντας ιδιαίτερης αγάπης από τους κατοίκους της τουριστικής αυτής περιοχής, και όχι μόνο.

Ο μονόχωρος, καμαροσκεπτής, και σχετικά μικρού μεγέθους ναός είναι κτισμένος με πέτρες που, σύμφωνα με την παράδοση, κατέβασε η βροχή από το βουνό της Έδερης.

Στο εσωτερικό του δεσπόζει το ξύλινο τέμπλο που φέρει δεσποτικές εικόνες των αρχών του 20ου αιώνα, της Βρεφοκρατούσας (1912), του Παντοκράτορος (1912) καθώς και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης (1969).

Στην καμάρα του διακρίνεται  λίθινο ενισχυτικό τόξο ενώ στο αγιοθύριδο περίτεχνο λαξευτό τέχνημα.

Ν' αναφέρουμε πως ο ναός δε γιορτάζει μόνο στις 21 Μαΐου, τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη, αλλά έχει καθιερωθεί να γιορτάζει και τον Άγιο Παντελεήμονα, στις 27 Ιουλίου, καθώς η πρώτη μεγάλη εικόνα που μπήκε εκεί (1956) ήταν του συγκεκριμένου Αγίου. Μάλιστα η εικόνα του προστέθηκε και εξωτερικά πάνω από τη νότια είσοδο.

Στην δυτική είσοδο απεικονίζεται σε σύγχρονο ψηφιδωτό ο Άγιος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη και σε χαμηλότερο επίπεδο η Παναγία Δεόμενη.

Εξωτερικά, στη νότια πλευρά του Ναού, λειτουργεί από τον Αύγουστο του 2019, σύγχρονο Ιερό Βαπτιστήριο για ενήλικες και παιδιά που έχουν περάσει ένα όριο ηλικίας και η βάπτιση τους σε κολυμβήθρα είναι δύσκολη. 

Το Βαπτιστήριο χρησιμοποιείται κατά τους θερινούς μήνες, από Μάιο έως Σεπτέμβριο, τους μήνες δηλαδή που τελούνται και οι Θείες Λειτουργίες στον Ιερό ναό των Αγίων Κων/νου και Ελένης, κατόπιν συνεννοήσεως με τον Εφημέριο του και αφού προηγηθεί Ιερά Κατήχηση.

Ο αύλειος χώρος του ναού, που είναι κατάφυτος από αλμυρίκια, είναι διαμορφωμένος με πέτρα και παγκάκια για τους πιστούς αλλά και τους διερχόμενους καθώς πολλοί είναι οι περαστικοί που περνούν από το ναό για να ανάψουν ένα κερί και να προσευχηθούν.

Για την ιστορία αξίζει τέλος να επισημάνουμε πως η Ενορία Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Κάτω Γουβών δημιουργήθηκε το 2001. Μέχρι τότε οι ναοί των  Αγ. Κων/νου & Ελένης και Προφήτη Ηλία, που συναντάμε στις Κάτω Γούβες, αποτελούσαν εξωκλήσια της Ενορίας Γουβών, που κάλυπτε μια αρκετά μεγάλη έκταση, από τη διακλάδωση του Σκοτεινού, μέχρι την παραλία των Κάτω Γουβών και από τον κόμβο των Γουρνών επί της παλαιάς Εθνικής Οδού Ηρακλείου - Χερσονήσου, ως τη γέφυρα του ποταμού Αποσελέμη, που αποτελεί τόσο το όριο της Ενορίας, όσο και το όριο της Αρχιεπισκοπής Κρήτης με την Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου. 

Ωστόσο η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού των Κάτω Γουβών, ενεργοποίησε τους κατοίκους της περιοχής, να προβούν στην ίδρυση μιας νέας Ενορίας με έδρα το ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.