Πότε οι εξωσχολικές δραστηριότητες είναι πάρα πολλές;
Πότε ήταν η τελευταία φορά που τα παιδιά σας επέστρεψαν από το σχολείο και απλώς έπαιξαν ελεύθερα όλο το απόγευμα; Σήμερα τα παιδιά έχουν μια απίστευτη πληθώρα εξωσχολικών δραστηριοτήτων στη διάθεσή τους - από ξένες γλώσσες, αθλητισμό και μουσική, μέχρι θέατρο και πολλά άλλα. Περισσότερες επιλογές από ποτέ!
Οι δραστηριότητες αυτές αποτελούν έναν σημαντικό παράγοντα στην ανάπτυξη των παιδιών, προσφέροντας την ευκαιρία να ανακαλύψουν ταλέντα, να εξελίξουν τα ενδιαφέροντά τους και να μάθουν να ξεπερνούν τον εαυτό τους. Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική ενασχόληση μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες, όπως η εξάντληση και το άγχος, τα οποία δεν ευνοούν την υγιή ανάπτυξη.
Γιατί συμμετέχουμε σε εξωσχολικές δραστηριότητες;
Πριν προχωρήσουμε, ας αναρωτηθούμε γιατί συμμετέχουμε σε αυτές τις δραστηριότητες. "Γιατί έτσι πρέπει;"," Γιατί δίνω εφόδια στο παιδί μου;", "Γιατί έχω ορισμένες προσδοκίες για το παιδί μου;", "Γιατί το κάνουν όλοι;".
Από την άλλη τα παιδιά μπορεί να απαντήσουν: "Για να διασκεδάσω!", "Για να είμαι με τους φίλους μου.", "Για να πάρω να είμαι καλύτερος μαθητής.", "Γιατί μου αρέσει.".
Οι εξωσχολικές δραστηριότητες παίζουν καθοριστικό ρόλο, προσφέρουν στα παιδιά τη δυνατότητα να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, να βελτιώσουν τις κοινωνικές τους ικανότητες και να διοχετεύσουν την ενέργειά τους με δημιουργικό τρόπο. Είναι γνωστό ότι, καθώς τα σχολεία περιορίζουν ολοένα και περισσότερο το χρόνο του διαλείμματος και της φυσικής άσκησης, οι απογευματινές ασχολίες καλύπτουν αυτό το κενό, επιτρέποντας στα παιδιά να εκτονωθούν και να επιστρέψουν στις σχολικές τους υποχρεώσεις πιο συγκεντρωμένα και ήρεμα.
Για τα μεγαλύτερα παιδιά, οι δραστηριότητες μετά το σχολείο αποτελούν επίσης μια ασπίδα προστασίας. Κατά την εφηβεία, όταν οι γονείς είναι απασχολημένοι στη δουλειά ή με άλλα παιδιά, η ενασχόληση με κάτι δημιουργικό μετά το σχολείο μπορεί να αποτρέψει την εμπλοκή σε επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως η χρήση ουσιών. Επιπλέον, η συμμετοχή σε εξωσχολικά προγράμματα δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να επιτύχουν σε τομείς που μπορεί να μην τα καταφέρνουν τόσο καλά στο σχολείο, ενισχύοντας έτσι την αυτοεκτίμησή τους και βοηθώντας τους να αναπτύξουν την ταυτότητά τους.
Είναι υπερφορτωμένο το πρόγραμμα των παιδιών;
Πολλές φορές υπάρχει η αίσθηση ότι η ζωή και η καθημερινότητα κυριεύεται από τις εξωσχολικές δραστηριότητες. Ο χρόνος που περνάει ο γονιός με το παιδί του είναι μέσα στο αμάξι από το σπίτι στο φροντιστήριο και από εκεί στο κολυμβητήριο. Και οι γονείς ξεκλέβουν λεπτά κοινωνικοποίησης με άλλους γονείς, όρθιοι έξω από μια πόρτα ή περιμένουν μόνοι στο αυτοκίνητο κοιτώντας συνεχώς μήπως βγήκε ο μικρός από το μάθημα.
Και κάποιες φορές, η ασχολία, το χόμπι γίνεται στόχος ζωής: Ο πρωταθλητισμός ή ένα δουλεμένο ταλέντο που θα οδηγήσει σε επιτυχημένη επαγγελματική καριέρα. Οπότε αυξάνονται οι ώρες ενασχόλησης.
Τι θυσιάζεται στο υπερφορτωμένο πρόγραμμα των παιδιών;
Η υπερβολική συμμετοχή σε δραστηριότητες μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες. Όταν τα παιδιά είναι υπερφορτωμένα, χάνουν την ικανότητα να εστιάσουν σε έναν τομέα και να γίνουν πραγματικά καλοί σε αυτόν. Αυτό μπορεί να τους προκαλέσει άγχος και απογοήτευση, αναγκάζοντάς τα να εγκαταλείψουν δραστηριότητες που πραγματικά τους ενδιαφέρουν. Και ακόμα ασχολίες που έδιναν ευχαρίστηση μπορεί να γίνουν βάρος.
Το άγχος και η ανησυχία είναι πλέον σημαντικά θέματα στη ζωή των παιδιών.Το φορτωμένο απογευματινό πρόγραμμα συνδέεται άμεσα με την έλλειψη χρόνου για ξεκούραση και χαλάρωση. Τα παιδιά μετακινούνται από τη μια δραστηριότητα στην άλλη χωρίς να έχουν χρόνο να ηρεμήσουν και να παίξουν ελεύθερα. Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου για παιχνίδι μπορεί να επιβαρύνει την ψυχική τους υγεία.
Η δημιουργικότητα απαιτεί χρόνο για εξερεύνηση και ανάπτυξη. Όταν τα παιδιά είναι συνεχώς απασχολημένα με δομημένες δραστηριότητες, δεν έχουν την ευκαιρία να ασχοληθούν με κάτι με πάθος και να ανακαλύψουν μόνα τους νέες εμπειρίες. Πόσο συχνά ακούτε από εφήβους και προέφηβους να λένε "Δεν έχω χρόνο για τίποτα!". Χωρίς αυτόν τον χρόνο, η δημιουργικότητά τους καταπνίγεται.
Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο μέσα στη μέρα τους για να είναι απλώς ο εαυτός τους. Αυτό τους επιτρέπει να αναπτύξουν αυτογνωσία και να κατανοήσουν καλύτερα τα συναισθήματά τους. Χρειάζονται ήρεμες στιγμές για να σκεφτούν και να αναλογιστούν, καθώς και για να εξερευνήσουν θέματα σε βάθος χωρίς χρονικούς περιορισμούς. Όταν εμπλέκονται σε πάρα πολλές δραστηριότητες, χάνουν την ευκαιρία για ουσιαστική αυτοανακάλυψη.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
Οι γονείς διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην επιλογή των κατάλληλων δραστηριοτήτων για τα παιδιά τους. Πρώτα απ' όλα, είναι σημαντικό να γνωρίζουν καλά το παιδί τους και να επιλέγουν απογευματινές ασχολίες που ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες του. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και ανταποκρίνεται διαφορετικά σε διάφορα είδη δραστηριοτήτων και δομών. Μερικά παιδιά μπορεί να τα πάνε πολύ καλά με ένα γεμάτο πρόγραμμα, ενώ άλλα μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για χαλάρωση και ανεξάρτητο παιχνίδι.
Μπορεί να χρειαστούν και αρκετές δοκιμές μέχρι κάποιος να βρει αυτό που πραγματικά του αρέσει. Μην ξεχνάτε ότι τον κόσμο τα παιδιά τον ανακαλύπτουν δοκιμάζοντας, αποτυγχάνοντας και ξεκινώντας από την αρχή.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να δίνουν στα παιδιά χρόνο για ανεξάρτητες δραστηριότητες, όπου μπορούν να είναι δημιουργικά και να χρησιμοποιήσουν τους δικούς τους εσωτερικούς πόρους. Αυτή η ανεξαρτησία βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν κριτική σκέψη, να γίνουν πιο δημιουργικά και να βρουν λύσεις σε προβλήματα με δική τους πρωτοβουλία.
Τέλος, οι γονείς πρέπει να κάνουν ένα βήμα πίσω και να αφήσουν το παιδί να βρει τον δικό του ρυθμό και τα ενδιαφέροντά του. Κάθε παιδί έχει τις δικές του δυνατότητες και περιορισμούς, και η πίεση να ακολουθήσει ένα υπερβολικά φορτωμένο πρόγραμμα μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικά αποτελέσματα. Να ξεχωρίσουν τα δικά τους θέλω από αυτά των παιδιών. Με την κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση, τα παιδιά μπορούν να βρουν την ισορροπία που χρειάζονται για να αναπτυχθούν σωστά και να απολαύσουν πραγματικά τις δραστηριότητές τους.
Πως να ισορροπήσετε το πρόγραμμα των παιδιών σας;
Το κλειδί είναι η ισορροπία. Μάθετε τι αντέχουν τα παιδιά σας και τι πραγματικά θέλουν να κάνουν. Δεν χρειάζεται να τα βγάλετε από όλες τις δραστηριότητες, αλλά δοκιμάστε να περιορίσετε τον αριθμό τους και να επιλέξετε με προσοχή αυτές που τα κάνουν πραγματικά ευτυχισμένα.
Για παράδειγμα, μια αθλητική δραστηριότητα που δεσμεύει το πρόγραμμα τρεις φορές την εβδομάδα και δυσκολεύει ιδιαίτερα το παιδί στο διάβασμά του, μπορεί να μην είναι κατάλληλη για ένα παιδί δημοτικού. Επίσης, μία κοστοβόρα δραστηριότητα, σε μια οικογένεια που δεν έχει οικονομική άνεση, μπορεί να κριθεί ότι δεν είναι αναγκαία - από τη στιγμή που υπάρχουν πολλές άλλες επιλογές. Ακόμα, σε οικογένειες με παραπάνω από ένα παιδιά, μπορεί να διερευνηθεί η δυνατότητα να συνδυαστούν οι δραστηριότητές τους- εξοικονομώντας χρόνο και κούραση στο σύνολο της οικογένειας.
Συμπερασματικά, είναι σημαντικό να βρείτε τι κάνει τα παιδιά σας ευτυχισμένα και να βεβαιώνεστε ότι έχουν αρκετό χρόνο για ελεύθερο παιχνίδι, χαλάρωση και χρόνο που να μπορούν να περνάνε με τα άλλα μέλη της οικογένειας. Με αυτόν τον τρόπο, θα εξασφαλίσετε ότι θα μεγαλώσουν υγιή, ευτυχισμένα και ισορροπημένα.