Ναυπάκτου Ιερόθεος: Από την Παναξιώτισσα στην Αμπελακιώτισσα
Τήν Τετάρτη καί Πέμπτη, 14 καί 15 Αὐγούστου, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος ἑόρτασε τήν μεγάλη Θεομητορική ἑορτή τῆς Κοιμήσεως καί τῆς εἰς οὐρανούς Μεταστάσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στά Καθολικά δύο ἱστορικῶν Ἱερῶν Μονῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
Τήν παραμονή, 14 Αὐγούστου, χοροστάτησε στόν πανηγυρικό Ἑσπερινό πού τελέσθηκε στόν μεγαλοπρεπῆ Ναό τῆς διαλελυμένης Μονῆς τῆς Παναγίας τῆς Παναξιώτισσας.
Ὁ Ἱερός Ναός τῆς Παναξιώτισσας εἶναι ἕνα χαρακτηριστικό δεῖγμα τοῦ ἀρχιτεκτονικοῦ τύπου τοῦ σταυροειδοῦς ἐγγεγραμμένου μέ τροῦλο. Ἀποτελεῖ ἕνα ἀπό τά σημαντικότερα βυζαντινά μνημεῖα τῆς Αἰτωλοακαρνανίας καί χρονολογεῖται τόν 10ο μ. Χ. αἰώνα. Βρίσκεται ἀνάμεσα στά χωριά Γαυρολίμνη καί Τρίκορφο καί εἶναι περικυκλωμένο ἀπό ἐλαιῶνες.
Στόν Ἑσπερινό, μαζί μέ τόν Σεβασμιώτατο, ἔλαβαν μέρος οἱ Ἱερεῖς, Ἀρχιμ. π. Πολύκαρπος Θεοφάνης καί π. Κωνσταντίνος Κυρίτσης καί οἱ Διάκονοι π. Παΐσιος καί π. Ἀντώνιος.
Πρό τοῦ τέλους τοῦ Ἑσπερινοῦ τελέσθηκε ἀρτοκλασία στόν αὔλειο χῶρο τοῦ Ναοῦ. Ἀμέσως μετά ὁ Σεβασμιώτατος στό κήρυγμά του ἑρμήνευσε τήν φράση ἀπό τόν ὕμνο πού ἀρχίζει «τήν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ» καί καταλήγει «τήν ἀδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκοῦσαν, τήν ὄντως Θεοτόκον σέ μεγαλύνομεν». Μεγαλύνουμε τήν Παναγία ὡς ὄντως Θεοτόκον, τήν Μητέρα πού γέννησε τόν Θεόν Λόγον, καί μάλιστα ἀδιαφθόρως, χωρίς νά διαφθαρῆ ἡ παρθενία της.
Αὐτό εἶναι τό μεγαλεῖο τῆς Παναγίας μας, ὅτι ἔγινε Μητέρα τοῦ Θεοῦ μέ ἕναν παράδοξο τρόπο καί αὐτό συντελέστηκε μέ τήν δύναμη τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι τό μοναδικό πού ἔγινε στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο.
Στήν συνέχεια εἶπε ὅτι τιμοῦμε, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, καί κάθε μητέρα πού συλλαμβάνει, κυοφορεῖ καί γεννᾶ παιδιά, καί μάλιστα τήν Χριστιανή μητέρα, ἡ ὁποία ἀνατρέφει τά παιδιά της ἐν Χριστῶ, μέ τά Μυστήρια καί τήν ἐκκλησιαστική ζωή. Αὐτή προσφέρει ζωή στήν κοινωνία καί τήν Ἐκκλησία. Ἄλλωστε, ὁ κάθε ἄνθρωπος εἶναι «κεκελευσμένος Θεός».
Δυστυχῶς, σήμερα ἡ μητρότητα ὑποτιμᾶται, ἀφοῦ ἡ γυναίκα θεωρεῖται μιά παιδοποιητική μηχανή μέ τήν παρένθετη μήτρα. Ἀκόμη, δέν βοηθιέται ἡ πολύτεκνη μητέρα ἀπό τήν Πολιτεία. Μέσα στήν νοοτροπία τῆς πολιτικῆς ὀρθότητας ἀφαιρεῖται ἡ λέξη μητέρα καί τίθεται ἡ λέξη γονέας ἕνα καί γονέας δύο. Ἐπίσης, ἡ ὅλη ἀγωγή πού προσφέρεται δέν βοηθᾶ στό νά παιδαγωγηθῆ σωστά τό κάθε παιδί, σύμφωνα μέ τήν ἑλληνοχριστιανική μας παράδοση, γιά νά γίνη ὁ ἄνθρωπος κατά Χάριν Θεός.
Καταλήγοντας τόν λόγο του εἶπε ὅτι μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ, πρέπει νά τιμοῦμε καί νά βοηθοῦμε κάθε μητέρα πού γεννᾶ καί ἀνατρέφει τά παιδιά της, καί μάλιστα τήν Χριστιανή μητέρα.
Στήν συνέχεια σχηματίστηκε λιτανευτική πομπή πέριξ τοῦ ἱστορικοῦ μνημείου, κατά τήν διάρκεια τῆς ὁποίας ψάλλονταν τά Ἐγκώμια τῆς Παναγίας.
Παρών στήν πανηγυρική ἀκολουθία ἦταν ὁ πρόεδρος τοῦ Περιφερειακοῦ Συμβουλίου Δυτικῆς Ἑλλάδος κ. Χρῆστος Παΐσιος, ὁ ἀντιπρόεδρος τῆς ΟΣΥΝ κ. Ἀθανάσιος Καλαβρουζιώτης καί πλῆθος προσκυνητῶν.
*
Τό πρωΐ τῆς κυριώνυμης ἡμέρας, 15 Αὐγούστου, ὁ Σεβασμιώτατος τέλεσε τήν πανηγυρική θεία Λειτουργία στήν ἱστορική Ἱερά Μονή Παναγίας Ἀμπελακιωτίσσης – Ἁγίου Πολυκάρπου.
Ἡ Ἱ. Μ. Ἀμπελακιώτισσας ἀπέχει περίπου 2 ὧρες ἀπό τήν Ναύπακτο καί 20 λεπτά ἀπό τό κεφαλοχώρι τῆς ὀρεινῆς Ναυπακτίας, τήν Ἄνω Χώρα.
Στήν Μονή φυλάσσεται ἡ θαυματουργή εἰκόνα τῆς Παναγίας, πού ἐμφανίσθηκε μέ θαυμαστό τρόπο στό μέρος, ὅπου βρίσκεται σήμερα τό Μοναστήρι, τό ἔτος 1455, προερχόμενη ἀπό τό χωριό Ἀμπελάκια Λαρίσης, ἐξ οὗ καί ἡ ὀνομασία Ἀμπελακιώτισσα. Ἡ Παναγία ἡ Ἀμπελακιώτισσα ὑπῆρξε τό μεγάλο στήριγμα ὅλης αὐτῆς τῆς περιοχῆς, ἀπό τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας μέχρι καί σήμερα, ὅπου ἐγκαταβιώνει τετραμελής συνοδεία ὑπό τήν ἡγουμενία τοῦ Ἀρχιμ. π. Πολυκάρπου Παστρωμᾶ.
Μέ τόν Σεβασμιώτατο συλλειτούργησαν ὁ ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς π. Πολύκαρπος καί ὁ Διάκονος π. Παΐσιος.
Πρίν τό «Δι' εὐχῶν» τελέσθηκε λιτανεία πέριξ τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μονῆς καί ἐν συνεχείᾳ ἀρτοκλασία ἔξω, μπροστά στόν Ἱ. Ναό.
Ὁ Σεβασμιώτατος στό κήρυγμά του ἀναφέρθηκε στήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας γιά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο.
Εἶπε ὅτι τήν ἐποχή ἐκείνη ὁ Νεστόριος καί οἱ ὀπαδοί του, ξεκινώντας ἀπό φιλοσοφικές ἀρχές χαρακτήριζαν τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο Χριστοτόκο καί ὄχι Θεοτόκο. Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας ὑπερμάχησε γιά τόν ὅρο αὐτόν - Θεοτόκος - στήν Γ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο. Εἶναι ὁ κατ' ἐξοχήν Θεοτοκόφιλος Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας.
Μέ τήν εὐκαιρία αὐτή, ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέφερε καί πολλές φράσεις τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, μέ τίς ὁποῖες παρουσιάζει τό μεγάλο πρόσωπο καί τό ἔργο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Τήν ἀποκαλεῖ «Ἁγίαν Παρθένον Θεοτόκον», «σεμνόν κειμήλιον ἁπάσης τῆς οἰκουμένης», «Ἁγία Ἐκκλησία», «Πολυΰμνητον Μαρίαν», «σκῆπτρον Ὀρθοδοξίας», «χωρίον τοῦ ἀχωρήτου». Ὑμνεῖ τήν Μαρίαν Θεοτόκον γιά τήν ὁποία «προφῆται κελαδοῦσιν, ποιμένες δοξολογοῦσιν , ἄγγελοι χορεύουσιν, ἄγγελοι σκιρτῶσι φρικωδεστάτους ὕμνους ἀναπέμποντες, μάγοι προσκυνοῦσιν, τό δωδεκάκτινον κάλλος τῶν ἀποστόλων ἐκλέλεκται». Διά τῆς Θεοτόκου «προῆλθεν ἡ χάρις ἡ ἀνεκλάλητος… τό φῶς τό ἀληθινόν, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός».
Ἔπειτα εἶπε ὅτι μία καί μοναδική εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἀλλά λαμβάνει διάφορα ὀνόματα, ἀνάλογα μέ τά θαύματα καί τίς ἐμφανίσεις της. Ἐδῶ στήν Ναύπακτο ἔχουμε ὡς θησαυρό τήν Παναγία τήν Ἀμπελακιώτισσα, μοναδική θαυματουργό εἰκόνα ἀπό τήν τουρκοκρατία, πού παρηγόρησε χιλιάδες ἀνθρώπους καί τήν ὁποία σεβόμαστε, τιμοῦμε καί στήν ὁποία προσευχόμαστε.
Τέλος, εὐχαρίστησε τόν ἡγούμενο τῆς Ἱ. Μονῆς, Ἀρχιμ. π. Πολύκαρπο Παστρωμᾶ, καί τήν ἀδελφότητά του, οἱ ὁποῖοι εἶναι φρουροί καί ἱκέτες στήν θαυματουργό Ὑπεραγία Θεοτόκο, τήν Ἀμπελακιώτισσα.