Ο Άγιος Θεράπων, Επίσκοπος Κύπρου
Από πού καταγόταν ο Άγιος Θεράπων δεν το γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Κατ’ άλλους καταγόταν από την Ανατολή, «ἐκ τῆς Ἑῴας», όπως σημειώνει ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, και κατ’ άλλους «ἐκ τῆς τῶν Ἀλαμάνων χώρας», δηλαδή από περιοχή της σημερινής Γερμανίας.
Τον ακριβή χρόνο της γεννήσεώς του τον αγνοούμε παντελώς. Οι πληροφορίες που μας παρέχουν τα διάφορα συναξάρια, όπως π.χ. η δράση του κατά της αίρεσης του θεοπασχητισμού και της εικονομαχίας, μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε πως ο Άγιος Θεράποντας έζησε τον 7ο ή στις αρχές του 8ου μ.Χ. αιώνα, όχι όμως μετά το 740 μ.Χ., ημερομηνία που κοιμήθηκε ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, ο Ιεροσολυμίτης, ο οποίος – πιθανότατα κατά το τέλος της ζωής του – εκφώνησε θαυμάσιο εγκωμιαστικό λόγο προς τιμή του Αγίου Θεράποντος.
Η αγιογραφία μας, τον ιστορεί ότι άνηκε στην τάξη των μοναχών, εκείνων που απαρνούνται στ’ αλήθεια το δικό τους θέλημα και κουβαλάνε ευχάριστα το σταυρό του Κυρίου.
Η παράδοση αναφέρει ότι ο Θεράπων έζησε ένα διάστημα στα Ιεροσόλυμα και στη συνέχεια έγινε επίσκοπος Κιτίου στην Κύπρο. Εκεί, συνέχισε να τελεί θαύματα και να ποιμαίνει τον λαό μέχρι που τελείωσε μαρτυρικά η ζωή του, όταν τον κατέσφαξαν πάνω στην Αγία Τράπεζα, την ώρα που λειτουργούσε, Άραβες πειρατές.
Το τίμιο λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, αρχικά στον Ναό της Θεοτόκου στις Βλαχέρνες και στη συνέχεια σε ναό που έφερε το όνομά του. Σήμερα, εντός των τειχών της Κωνσταντινούπολης, υπάρχει μικρό εκκλησάκι-προσκύνημα, όπου αναβλύζει μύρο και πραγματοποιεί θαύματα, σ’ αυτούς που προστρέχουν σ’ αυτό με ειλικρινή πίστη.
Άγια λείψανα του Αγίου Θεράποντος φυλάσσονται στην Κοινοβιακή Ιερά Μονή Ζωγράφου του Αγίου Όρους, στον Ιερό Ναό Αγίου Θεράποντος Ζωγράφου Αθηνών και στον Ιερό Ναό του στην Μυτιλήνη.
Ακολουθία του Αγίου συνέγραψε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης και επιδιορθώθηκε το 1785 μ.Χ. από τον αρχιδιάκονο Αγάπιο τον Πάριο.
Ένα από τα πολλά θαύματα του Αγίου Θεράποντος είναι και το εξής: Όταν βρισκόταν στα Ιεροσόλυμα, συνάντησε μια Εβραία που έκλαιγε γοερά, καθώς πήγαινε να ενταφιάσει το νεκρό γιό της. Μόλις την είδε ο Άγιος, τη λυπήθηκε και, προσευχόμενος στον Κύριο, ανέστησε το νεκρό παιδί της. Ύστερα από αυτό, μάνα και γιός, αφού ευχαρίστησαν τον Θεό και τον Άγιο Θεράποντα, βαπτίστηκαν Χριστιανοί.
Απολυτίκιο
«Ἀσκήσει μὲν τὸ πρῶτον λάμψας Ὅσιε, πάσας δαιμόνων φάλαγγας κατετρόπωσας, ἀθλήσει δὲ τὸ δεύτερον ἀριστεύσας τὰς τῶν τυράννων ἀπειλὰς κατεφρόνησας. Διὸ διπλοῦν παρὰ Θεοῦ στέφος λαβών, συγχαίρεις τῶν ἀγγέλων τοῖς χοροῖς, καὶ τρυφᾶς Θεράπων μάρτυς, σὺν τοῖς ὁσίοις καὶ ἱερομάρτυσι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, Δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, Δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα».