Εκλογές 2023: Αυτοί είναι οι τρείς πιθανοί υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί
Ολοταχώς για δεύτερη εκλογική αναμέτρηση στις 25 Ιουνίου οδεύει η χώρα μετά την καθαρή επικράτηση της ΝΔ που ωστόσο δεν μεταφράστηκε σε αυτοδυναμία.
Υπενθυμίζεται πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της διερευνητικής εντολής για το σχηματισμό κυβέρνησης, που παρέλαβε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαρόπουλου, επικοινώνησε με τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων και τελικά επέστρεψε την διερευνητική εντολή.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για κυβέρνηση συνεργασίας και ότι η χώρα θα πάει σε εκλογές ξανά.
Σημειώνεται πως κάθε πολιτικός αρχηγός (από τα τρία πρώτα κόμματα) μπορεί έως τρεις ημέρες να κρατήσει την διερευνητική εντολή προκειμένου να ολοκληρώσει τις σχετικές διαβουλεύσεις με τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά κόμματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Όμως, φαίνεται πως εκτός από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ούτε ο Αλέξης Τσίπρας αλλά ούτε ο Νίκος Ανδρουλάκης θα επιχειρήσουν διαβουλεύσεις για κυβέρνηση συνεργασίας.
Συνεπώς οδεύουμε προς το σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης μέχρι τις εκλογές.
Τι προβλέπει το Σύνταγμα
Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος:
Άρθρο 37: (Διορισμός Πρωθυπουργού και Κυβέρνησης)
1. O Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει τον Πρωθυπουργό και, με πρότασή του, διορίζει και παύει τα λοιπά μέλη της Kυβέρνησης και τους Yφυπουργούς.
2. Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
3. Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
4. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, εντολή σχηματισμού Kυβέρνησης ή διερευνητική εντολή σε αρχηγό κόμματος, αν το κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. H πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Bουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Bουλή η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής.
Eρμηνευτική δήλωση: Στις διερευνητικές εντολές, αν κόμματα είναι ισοδύναμα σε βουλευτικές έδρες, προηγείται εκείνο που έλαβε περισσότερες ψήφους στις εκλογές νεοσχηματισμένο κόμμα με κοινοβουλευτική ομάδα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Kανονισμό της Bουλής, έπεται του παλαιότερου με ίσο αριθμό εδρών. Στις δύο αυτές περιπτώσεις δεν παρέχονται διερευνητικές εντολές σε περισσότερα από τέσσερα κόμματα.
Οι πιθανοί υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω τρεις είναι οι υποψήφιοι υπηρεσιακοί πρωθυπουργοί. Η μία είναι η Μαρία Γεωργίου, πρόεδρος του Αρείου Πάγου (επιλέχθηκε το 2021 εισήχθη στο σώμα το 1983), η άλλη η Ευαγγελία Νίκα, πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας (επιλέχθηκε το 2022 εισήχθη στο σώμα το 1984) και τρίτος ο Ιωάννης Σαρμάς πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Πιθανότερος θεωρείται ο τρίτος ως ο αρχαιότερος εκ των τριών προέδρων των τριών Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας.