Η εικόνα της Αγίας Αικατερίνης του Στέφανου Τζανκαρόλα – Τέλη του 17ου αιώνα
Επάνω σε χρυσό κάμπο η αγία Αικατερίνη εικονίζεται καθισμένη σ’ ελαφρώς πλάγια θέση σε θρόνο με μαξιλάρι και βασιλικά ενδύματα.
Φορεί χρυσοκέντητο με αυτοκρατορικούς αετούς μανδύα με ερμίνα στην εσωτερική του όψη, κόκκινο με ανθεμωτά χρυσογραφήματα φόρεμα, μαργαριτοκόσμητο λώρο. Στο κεφάλι φέρει στέμμα στολισμένο με πέτρες, ενώ τα μαλλιά της συγκρατεί χρυσοκέντητος κεφαλόδεσμος απ’ όπου όμως ξεφεύγουν οι άκρες. Το δεξί χέρι το έχει μπροστά στο στήθος και κρατεί το σύμβολό της, κλαδί φοινικιάς, το άλλο το ακουμπάει στον τροχό του μαρτυρίου και κρατεί τον σταυρό με τον Εσταυρωμένο, υποδηλώνοντας το μυστικό αρραβώνας της με το Χριστό.
Τα σύμβολα της σοφίας και της παιδείας της εικονίζονται ριγμένα κάτω, βιβλία, μελανοδοχείο , διαβήτης, αστρονομική σφαίρα, αποδίδοντας ίσως την ιδέα της εγκατάλειψης της μάταιης σοφίας.
Στ’ αριστερά το αναλόγιο με το ανοιχτό βιβλίο συμπληρώνει την εικόνα . Οι όψεις του θρόνου της κοσμούνται με χρυσογραφίες καθιστών μορφών, πιθανόν προσωποποιημένων επιστημών.
Η όρθια Σίβυλλα που εικονίζεται στην όψη του αναλογίου συνδέεται με τη σοφία της αγίας.
Στο χρυσό βάθος με κόκκινα κεφαλαία γράμματα η επιγραφή: Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΣ ΚΑΙ ΠΑΝΣΟΦΟΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑ. Στην όλη παράσταση είναι διάχυτο ένα αναγεννησιακό πνεύμα. Το σχέδιο διακρίνεται από σταθερότητα, ακρίβεια και εξαιρετική επιμέλεια.
Την εικόνα υπογράφει ο Κρητικός ζωγράφος Στέφανος Τζανκαρόλας, με την υπογραφή του να φαίνεται κάτω δεξιά, επάνω στο πράσινο δάπεδο.
Ο Τζανκαρόλας δανείζεται στοιχεία από την ιταλική παράδοση, τονίζει την ακρίβεια του σχεδίου, την αγάπη της λεπτομέρειας, την καλλιγραφική επιδεξιότητα, τη σχολαστική απόδοση των βενετσιάνικων υφασμάτων, την προσήλωση στη μικρογραφική διάθεση.
Το πρόσωπο της νεαρής αγίας με το μαλακό πλάσιμο της σάρκας, δουλεμένο με καστανούς προπλασμούς, φωτίζεται με πολύ λεπτές καλλιγραφημένες ψιμυθιές και αποδίδει το κάλλος της Αλεξανδρινής αγίας.
Βιβλιογραφία: Βοτοκόπουλος 1976,234. Βοτοκόπουλος 1990,159, εικ. 60,298-300,344ΙΖ
*Ιωάννα Κρητσωτάκη – Δρακωνάκη, θεολόγος, πιστοποιημένη εκπαιδευτικός στη «Διαπολιτισμική και Συμπεριληπτική Εκπαίδευση» από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και στη “Διοίκηση και Οργάνωση Εκπαιδευτικών μονάδων” μεταπτυχιακή φοιτήτρια ΕΚΠΑ με ειδίκευση στη «Σχολική Θρησκευτική Αγωγή»
