Βολοκολάμσκ Αντώνιος: ''Στην Λετονία έχουμε ωμή ανάμειξη των Αρχών στις υποθέσεις της Εκκλησίας''
Ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Αντώνιος σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο «Ρωσία 24» μίλησε για την απόφαση της Σαέιμα (Κοινοβούλιο) της Λετονίας σχετικά με την «χορήγηση αυτοκεφάλου» στην Ορθόδοξη Εκκλησίας της Λετονίας του Πατριαρχείου Μόσχας.
Ο Σεβασμιώτατος, αρχικά τόνισε: «Αξίζει να θυμηθούμε την κατάσταση στην Εσθονία την δεκαετία του 1990 όταν με τη δυναμική συμμετοχή του εσθονικού κράτους εμφανίσθηκε στην Εσθονία το Οικουμενικό Πατριαρχείο με ένα σοβαρό εκκλησιαστικό σχίσμα, το οποίο ήδη τότε περιέπλεξε ουσιαστικά τις σχέσεις μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας και Οικουμενικού Πατριαρχείου».
«Σήμερα είμαστε μάρτυρες των όσων συμβαίνουν στη Λετονία και εάν τούτο δεν γινόταν σε μια τόσο ταραχώδη εποχή, θα έλεγα ότι πρόκειται για ένα κακόγουστο αστείο. Όμως, δυστυχώς είναι αλήθεια και ένα απολύτως άνευ προηγουμένου παράδειγμα ωμής αναμείξεως των Αρχών στις υποθέσεις της Εκκλησίας. Η Εκκλησία ακολουθεί τους κανόνες της με ιστορία εκατοντάδων ετών, η τάξη της χορηγήσεως του αυτοκεφάλου είναι κανονισμένη και ο ρόλος του Λετονικού κράτους σε αυτή τη διαδικασία είναι απολύτως ακατάλληλη» - πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο Μητροπολίτης Αντώνιος.
Σε άλλο σημείο ο Σεβασμιώτατος πρόσθεσε: «Γνωρίζουμε ότι αυτές τις ημέρες στο ΤΕΕΣ πρέπει να σταλεί αίτημα από το υπουργείο Δικαιοσύνης της Λετονίας, που θα απαιτήσει τη χορήγηση του αυτοκεφάλου στην Εκκλησία της Λετονίας… Εάν σταλεί, αυτό θα μας φέρει σε πολύ δύσκολη θέση. Πρώτον, το αυτοκέφαλο χορηγείται στον αιτούντα: δεν νομίζω ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης της Λετονίας χρειάζεται κάποιο Τόμο, που αποδεικνύει ότι αυτό το υπουργείο είναι ανεξάρτητο από το Πατριαρχείο Μόσχας. Αλλά αυτό που συμβαίνει σήμερα στις χώρες, οι οποίες είναι τόσο υπερήφανες για τη δημοκρατία τους, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (ένα από τα πλέον σπουδαιότερα ανθρώπινα δικαιώματα είναι η ελευθερία του θρησκεύεσθαι) μοιάζει σουρεαλιστικό. Πράγματι, δυσκολεύομαι να φαντασθώ ότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί στη Ρωσία… Εάν κάτι παρόμοιο συνέβαινε στη Μόσχα, θα γινόταν πάρα πολύς θόρυβος στα ΜΜΕ. Ενώ στον πρόεδρο της Γερμανίας, τον πρόεδρο της Λετονίας, τον πρόεδρο της Ουκρανίας Ποροσένκο, ο οποίος δημιούργησε τη λεγόμενη «Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας» και στη συνέχεια με τον Τόμο Αυτοκεφαλίας, που απένειμε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, πραγματοποίησε ολόκληρη περιοδεία στην Ουκρανία, αυτό εκεί επιτρέπεται, αλλά και μια τέτοια συμπεριφορά γίνεται αποδεκτή από τη δυτική κοινωνία».
Ο Μητροπολίτης Αντώνιος αναφέρθηκε και στην προηγούμενη του δραστηριότητα από τη θέση του επικεφαλής της Διοικήσεως επί των ιδρυμάτων εξωτερικού του Πατριαρχείου Μόσχας, αλλά και τις συνεχιζόμενες στο εξωτερικό επαφές που είχε με κληρικούς της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
«Συλλειτουργήσαμε, επικοινωνήσαμε… Αυτές οι επαφές παραμένουν και συνεχίζονται, αλλά κάθε δημοσιότητά τους για ιερείς, οι οποίοι υπερασπίζονται την κανονική Εκκλησία στην Ουκρανία δημιουργούν αρκετές δυσκολίες τόσο για τους ίδιους, όσο και για τα μέλη των οικογενειών τους. Και τούτο όμως πρέπει να ληφθεί υπόψη» - ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Αντώνιος.
Ερωτηθείς ο Ρώσος Ιεράρχης για την αποτίμηση των εχθροπραξιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, επεσήμανε ότι «δεν είναι ο σκοπός του κληρικού να μιλήσει πάνω σε τέτοια θέματα...Οι σκέψεις μας, και κυρίως, οι ενέργειές μας – μπορώ να μιλήσω στο πλαίσιο της ζωής των επαρχιών μας και ενοριών στο εξωτερικό, αποβλέπουν πρωτίστως στο πώς θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους οι οποίοι σήμερα εγκαταλείπουν την Ουκρανία και έρχονται στους ναούς μας. Για τον σκοπό αυτό με προσωπική ευλογία του Πατριάρχη Κυρίλλου υλοποιούνται πολύ διαφορετικές ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες και σχέδια. Και βεβαίως η Εκκλησία δέεται υπέρ της ειρήνης σε όλους τους ναούς μας - από την Αμερική έως την Αυστραλία – προσευχόμαστε για την επικράτηση της ειρήνης και ελπίζουμε ότι ο Κύριος θα εισακούσει τις προσευχές μας».
Ο νέος πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, αναφέρθηκε εν συντομία και στην προηγούμενη του πείρα εργασίας στο Τμήμα και στον τομέα εξωτερικών εκκλησιαστικών σχέσεων.
«Δεν είμαι νέος σε αυτό τον χώρο. Ήλθα εδώ πολύ νεαρός, αφού μόλις αποφοίτησα τη Θεολογική ακαδημία και διορίσθηκα ιδιαίτερος του τότε προέδρου του Τμήματος Μητροπολίτη Κυρίλλου, του νυν Αγιωτάτου μας Πατριάρχη. Μερικά χρόνια εργάσθηκα στο Τμήμα και ήδη από τότε γνώρισα τη δραστηριότητά του και την ημερήσια διάταξη. Επίσης από το 2011, όταν πήγα για πρώτη φορά ως αποσπασμένος κληρικός στη Ρώμη, ενεπλάκην στον τομέα εξωτερικής εκκλησιαστικής δραστηριότητας. Ασχολούμενος με ποιμαντικές υποθέσεις παραλλήλως υπηρετούσα σε απόσταση δέκα λεπτών με τα πόδια από το Βατικανό και οι εκκλησιαστικές Αρχές μου ανέθεσαν συγκεκριμένες υποχρεώσεις, που ήταν συνδεδεμένες με τον διάλογο μεταξύ της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Αργότερα, την τελευταία επταετία, από τη θέση πλέον του επικεφαλής της Διοικήσεως επί ιδρυμάτων του εξωτερικού, η οποία με πρόσφατη απόφαση της Ιεράς Συνόδου ενσωματώθηκε στο Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων, επισκέφθηκα περισσότερα από 60 κράτη και γνωρίζω καλά τη ζωή των ενοριών μας, η οποία είναι αναπόσπαστη από την εξωτερική μας δραστηριότητα».
Τέλος ερωτηθείς ο κ. Αντώνιος για το εάν είναι δυνατή στις τρέχουσες συνθήκες η διεθνής απομόνωση της Ρωσικής Εκκλησίας τόνισε: «Δεν αποκλείω ότι μερικές μη φιλικές σε εμάς χώρες ίσως να προβούν σε ενέργειες με σκοπό να περιορίσουν τη δραστηριότητά μας. Αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε για απομόνωση. Δεν βρεθήκαμε προς το παρόν αντιμέτωποι με παραδείγματα βίαιου περιορισμού της υπηρεσίας μας με μια ίσως εξαίρεση τη Λετονία, στην οποία αναφερθήκαμε. Είμαι πεπεισμένος ότι δεν μας απειλούμαστε με απομόνωση».