Άστραψε και βρόντηξε ο Σωτήρης Τζούμας. Προκλητική η στάση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην Σταυροπηγιακή Μονή Αγίου Νικάνορος Γρεβενών. Δυστυχώς ο Βαρθολομαίος για μια ακόμη φορά μας κατέπληξε

Η εορτή του Αγίου Νικάνορος στη φερώνυμη Ιερά Μονή των Γρεβενών, ένα από τα πλέον ιστορικά και πνευματικώς γαλουχημένα καθιδρύματα της Δυτικής Μακεδονίας, μετατράπηκε για ακόμη μια φορά -αντί εορτής– σε εκδήλωση  εκκλησιαστικής επιβολής.

Και λέγουμε εκκλησιαστικής επιβολής και “ετεροδιοίκησης”, διότι στην καθιερωμένη πανήγυρη ο Ποιμενάρχης των Γρεβενών (εκεί όπου βρίσκεται δηλαδή η Μονή) ο κ. Δαβίδ, στην ευθύνη του οποίου υπαγόταν η Μονή μέχρις ότου την επαναφέρει -από δικό του υπερβάλλοντα ζήλο-  σε Πατριαρχικό Σταυροπήγιο, στην δικαιοδοσία του Φαναρίου, ήταν σαν ξένος.

Αντ’ αυτού “προέστη” αυτός που εστάλη ως εκπρόσωπος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Και ποιος εστάλη; Ο Σεβ. Μητροπολίτης Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας κ. Νικήτας, ουδεμία σχέση έχων με την περιοχή αλλά και γενικά με τα της Ελλάδος. Απλά η οικογένεια του κατάγεται από εκεί.

Πέρυσι είχε αποσταλεί  ο Γέρων Χαλκηδόνος Εμμανουήλ. Ήταν τότε που η Ελλάδα καιγόταν και πάλι και εκείνος ήλθε να μας πει τις αψυχολόγητες και γραφικές  αμπελοφιλοσοφίες του,  τις οποίες  και σχολιάσαμε δεόντως.

Πάντως ο Σεβ. Γρεβενών κ. Δαβίδ όπως είδαμε από τις φωτογραφίες, δεν «συμμορφώθηκε» (και καλά έκανε) με το τελεσίγραφο που είχε εξαγγείλει πέρυσι ο Εμμανουήλ: να μην κρατάει κανείς άλλος μπαστούνι εντός της  Μονής, παρά μόνον αυτός που θα εκπροσωπεί τον Πατριάρχη. Ο Δεσποτισμός σε όλο του το μεγαλείο!  Όπως είδαμε  ο Δαβίδ αλλά ο Πείκοπος Όλβιας Επιφάνιος και ο ηγούμενος της Μονής κρατούσαν κανονικά το μπαστούνι τους και καλά έκαναν!

Πάντως να το πούμε για να μην πνιγούμε: όταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο στέλνει τον Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων Νικήτα από το Λονδίνο για να «διδάξει» στα Γρεβενά, είναι σαν να φέρνεις Άγγλο τουρίστα να εξηγήσει στους νησιώτες πώς γίνεται το τσίκνισμα. Αντί να τιμηθεί ο τοπικός Ιεράρχης, ο Δαβίδ, (αυτός που φρόντισε να δοθεί η Μονή κατά την κανονική τάξη στην δικαιοδοσία του Πατριαρχείου) προτιμήθηκε ένας ιεράρχης που μιλά ελληνικά με προφορά αλλά  φέρνει μαζί του μια γερή δόση φιλοπατριαρχικής … εξωστρέφειας. Μια εξωστρέφεια που, όταν παρεισφρείει σε μοναστήρια με ιστορία και ρίζες, θυμίζει περισσότερο… αποικιοκρατική επίσκεψη παρά εκκλησιαστική ευλάβεια. 

Πού σταματά η διακονία και πού αρχίζει η επιβολή; Ή μήπως στα Γρεβενά πρέπει να ξαναβαφτίσουν τον Άγιο Νικάνορα σε Άγιο Νικήτα;

Δυστυχώς ο Πατριάρχης για μια ακόμη φορά μας κατέπληξε. 

Έστειλε σε μια Μονή της Δυτικής Μακεδονίας έναν Ιεράρχη γεννημένο στην Αμερική, μεγαλωμένο  και καταρτισμένο εκτός ελληνορθόδοξου εδάφους, ο οποίος –αν και έχει ειλικρινή αγάπη για την Εκκλησία– ομιλεί την ελληνική γλώσσα μετά προφοράς. Και επιστρατεύτηκε αυτός ο άνθρωπος για να διδάξει… φιλοπατριαρχισμό στους μοναχούς και στον πιστό λαό της ακριτικής επαρχίας των Γρεβενών και της Δυτικής Μακεδονίας ευρύτερα..

Να διδάξει ή να διδαχθεί; Ιδού η απορία! Πρόκειται για πράξη που ξεπερνά το απλώς ακατανόητο και προσεγγίζει επικίνδυνα τα όρια του εμπαιγμού και της έλλειψης ενσυναίσθησης.

Τι ακριβώς επιδιώκεται εδώ; Να υποκατασταθεί ο ρόλος των τοπικών ποιμένων από πρόσωπα τα οποία, ενώ κατέχουν υψηλό εκκλησιαστικό αξίωμα, ουδεμία ποιμαντική ευθύνη ή σχέση έχουν με το συγκεκριμένο ποίμνιο;

Να επιβληθεί –διά της παρουσίας ξένου Ιεράρχου– μία ιδιότυπη “γραμμή” φιλοπατριαρχικής υποταγής, ακόμη και σε μοναστικές αδελφότητες που έχουν σφυρηλατηθεί στην ευλάβεια, την νηπτικότητα και την πνευματική ελευθερία;

Το χειρότερο δε είναι ότι όλα αυτά δεν συμβαίνουν σε μια ενορία του εξωτερικού, όπου η ανάγκη συγκλήσεως του κέντρου είναι λογική και θεμιτή, αλλά μέσα στην καρδιά της ελλαδικής Εκκλησίας, μέσα στα ίδια τα Γρεβενά, όπου η Ιερά Μονή του Αγίου Νικάνορος λειτουργεί μεν υπό την πνευματική καθοδήγηση του Οικ. Πατριαρχείου αλλά είναι σε έδαφος  της Ιεράς Μητροπόλεως Γρεβενών.

Ας μη μας διαφεύγει ότι μέχρι την εκλογή του Δαβίδ και επί προκατόχου του Σεργίου το Πατριαρχείο είχε ξεχάσει ότι υπάρχει αυτή η Μονή και ότι του ανήκει. Καλά που υπήρχε μέχρι τότε ο ταπεινός Ιερομόναχος  Τιμόθεος (ο οποίος ανήκει πλέον στην Ι. Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος) ο οποίος την κρατούσε ζωντανή, άναβε τα καντήλια, χτυπούσε τα σήμαντρα και έδινε ζωή.

Μετά ο Δαβίδ έφερε τη νέα και μεγάλη αδελφότητα από την Μητρόπολη Μαντινείας η οποία επανέφερε την Μονή στην παλιά της αίγλη ως Πατριαρχικό Σταυροπήγιο και αξιοποίησε και την γενναιόδωρη που έλαβε  για την απαλλοτρίωση της λίμνης που ανήκε στη Μονή. Και ο Γρεβενών Δαβίδ από κυριάρχης Αρχιερεύς έγινε επισκέπτης μετά προσκλήσεως. Άνευ προσκλήσεως ή προαναγγελίας ούτε απέξω δεν μπορεί να περάσει! Τόσο καλά!

Είναι να απορεί κανείς: από πού κι ως πού το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποστέλλει αντιπροσώπους του να “καθοδηγήσουν” και μάλιστα σε Μητρόπολη των Νέων Χωρών οι οποίες πνευματικά του ανήκουν! Με ποιά λογική το κάνει αυτό;

Δυστυχώς, αν δεν γελά κανείς με την τραγικότητα της σκηνής, οφείλει να κλάψει για την αλλοίωση  των εκκλησιαστικών ηθών και των ιερών ισορροπιών. Και με τον τρόπο που θέλουν να επιβληθούν.

Η ενέργεια αυτή παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές, όπου ο Παπισμός, επικαλούμενος το πρωτείο τιμής, αξίωνε και πρωτείο εξουσίας – με τελικό αποτέλεσμα το Σχίσμα. 

Σήμερα, μήπως διατρέχουμε τον ίδιο κίνδυνο – όχι από την Ρώμη, αλλά από την Κωνσταντινούπολη; Όχι επειδή έχουμε Πατριάρχη, αλλά επειδή, σε κάποιες περιπτώσεις, μοιάζει να ενεργεί ο Πατριάρχης  όχι ως πατέρας και εγγυητής της ενότητος, αλλά ως υπέρτατος διοικητής, ως δικτάτωρ, επιβάλλοντας αποφάσεις με πολιτικά και όχι πνευματικά κριτήρια! Γι' αυτό τρέμουν όλοι.

Διότι, όταν ο σεβασμός προς έναν τοπικό Επίσκοπο ο οποίος πνευματικά σου ανήκει και σε μνημονεύει, παρακάμπτεται χάρη εγωισμών, όταν μοναστικά καθιδρύματα μετατρέπονται σε πεδίο επιβολής «γραμμής» από το Φανάρι, τότε δεν πρόκειται πλέον για απλή εκκλησιαστική διακονία, αλλά για σιωπηλή υπονόμευση της ενότητας και της ποιμαντικής τάξης. Και για το θέμα αυτό φταίει τόσο το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όσο και η Εκκλησία της Ελλάδος που επιτρέπει να γίνονται όλα αυτά τα έκτροπα που διχάζουν τον λαό μας ο οποίος δεν γνωρίζει – δεν μπορεί να γνωρίζει – όλη αυτή την τυπολαγνεία που κατευθύνει την Εκκλησία μας.

Εκείνο που λείπει σήμερα από την Εκκλησία  δεν είναι οι ετερόδοξες προφορές, ούτε οι φολκλορικές φιέστες.

Λείπει η πατερική ταπείνωση, η διάκριση και –κυρίως– ο σεβασμός στις τοπικές Εκκλησίες και στους ποιμένες που αγωνίζονται καθημερινά χωρίς φώτα και τίτλους. Εάν λοιπόν το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιθυμεί να κρατήσει τον ρόλο του ως πρωτόθρονης Εκκλησίας, θα πρέπει πρώτα να επανεύρει τον δρόμο της πνευματικής ευπρέπειας. Γιατί διαφορετικά, αντί να ενώνει, διαιρεί και αντί να ποιμαίνει, εξουσιάζει. Και το μοντέλο Εκκλησίας σε ρόλο εξουσιαστή δεν είχε ποτέ απήχηση και είχε πάντα κακό τέλος!

Αν το Οικουμενικό Πατριαρχείο επιθυμεί να επιδείξει τη στοργή του προς τον λαό του Θεού, ας αρχίσει από το να σέβεται τους τοπικούς επισκόπους και να μην επιβάλλει τη “γραμμή” του διά αντιπροσώπων.

Διότι, αν συνεχιστεί αυτή η πρακτική, δεν θα γελάσουμε πικρά. Θα θρηνήσουμε την απώλεια του εκκλησιαστικού ήθους! Ή μάλλον έχουμε αρχίσει να την θρηνούμε!

Πηγή, Εξάψαλμος