Το εκκλησιαστικό γεωστρατηγικό ντόμινο της Αφρικής και η απομόνωση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας
Την 12η Μαρτίου 2024, η Ι. Σύνοδος της Εκκλησίας της Ρωσίας έκρινε ως «αθέμιτη και άκυρη» την απόφαση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας περί καθαίρεσης από του «υψηλού υπουργήματος της Αρχιερωσύνης» του ασκούντος χρέη Πατριαρχικού εν Αφρική Εξάρχου, Επισκόπου Ζαράισκ Κωνσταντίνου (του Πατριαρχείου Μόσχας).
Οι Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ρωσίας κατέληξαν σε αυτή την απόφαση λαμβάνοντας υπόψη:
«Την έμπρακτη προσχώρηση στο σχίσμα του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεοδώρου Β΄ [σσ. κοινωνία με τους σχισματικούς της Ουκρανίας], καθώς και την κοινώς αποδεκτή αρχή της έλλειψης δικαστικής αρμοδιότητας μιας Αυτοκεφάλου Εκκλησίας έναντι κληρικού άλλης Αυτοκεφάλου Εκκλησίας».
Η αντίδραση της Εκκλησίας της Ρωσίας ήταν αναμενόμενη καθώς λίγους μήνες νωρίτερα, την 29η Δεκεμβρίου 2022, είχε επίσης θεωρήσει ως «κανονικώς ανυπόστατη και άκυρη» την καθαίρεση του πρώτου Πατριαρχικού εν Αφρική Εξάρχου, Μητροπολίτη Λεωνίδα Κλιν.
Απομόνωση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Ουκρανικό Ψευδοαυτοκέφαλο
Η αντικανονική κίνηση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας να αναγνωρίσει το σχισματικό παρα-εκκλησιαστικό μόρφωμα της Ουκρανίας παίζει καθοριστικό ρόλο στην απομόνωσή του από το σύνολο των υπολοίπων Τοπικών Εκκλησιών.
Ο Επίσκοπος Μπουκόμπας και Δυτικής Τανζανίας Χρυσόστομος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, με άρθρο που δημοσίευσε στο διαδίκτυο υπογραμμίζει ότι η δημιουργία Εξαρχίας στην Αφρική εκ μέρους της Εκκλησίας της Ρωσίας καταδικάστηκε μόνο από:
α) Τρεις ελληνόφωνες Εκκλησίες (Πατριαρχείο Κων/πόλεως, Εκκλησίες Ελλάδας και Κύπρου), οι οποίες αποδέχθηκαν το Ουκρανικό Ψευδοαυτοκέφαλο και τους σχισματικο-αιρετικούς Ουκρανούς και
β) Την Εκκλησία της Αλβανίας.
«Μέχρι τώρα μὀνο τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, τῆς Κύπρου καί ἐσχάτως τῆς Ἀλβανίας κατεδίκασαν τήν ἐπιδείξη «δυνάμεως ἐκ μέρους τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας καί δή ἐν τῷ εὐαισθήτῳ χώρῳ τῆς ἱεραποστολῆς ἐν Ἀφρικῇ». Οἱ ἄλλες Τοπικές Ἐκκλησίες, γιατί σιωποῦν;»
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας αντίθετος με τις καθαιρέσεις Ιεραρχών από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας
Η Εκκλησία της Αλβανίας αποστασιοποιείται ακόμα περισσότερο από τις ενέργειες του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος εκτός από την κάθετη αντίθεσή του στην «αναγνώριση» των Ουκρανών σχισματικών, εξέφρασε προσφάτως τη διαφωνία του και ως προς τις καθαιρέσεις Ιεραρχών από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, φωτογραφίζοντας με αυτόν τον τρόπο τις καθαιρέσεις των δύο Πατριαρχικών Εξάρχων της Εκκλησίας της Ρωσίας στην Αφρική.
Την 14η Μαρτίου 2024, με επιστολή που απέστειλε προς τον Αλεξανδρείας Θεόδωρο, ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Αλβανίας καταδίκασε την επίδειξη δύναμης του Πατριαρχείου Μόσχας στον ευαίσθητο χώρο ιεραποστολής στην Αφρική, σημειώνοντας:
«Προφανῶς δεν συμφωνοῦμεν με τας ἐνεργείας ἐπιδείξεως δυνάμεως ἐκ μέρους τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας και δη ἐν τῷ εὐαισθήτῳ χώρῳ τῆς ἱεραποστολῆς ἐν Ἀφρικῇ. Σαφῶς θεωροῦμεν ἀπαραδέκτους και καταδικαστέας τοιαύτας μεθόδους.
Ἐξίσου, ὅμως, δεν συμφωνοῦμεν με την υἱοθέτησιν ἀναλόγου νοοτροπίας και μεθόδων ἀντιδράσεως, – με τας καθαιρέσεις Ἱεραρχῶν καὶ τἠν δημιουργίαν κλίματος ἐντάσεως μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν εἰς τα μέσα ἐνημερώσεως. Τα δημιουργηθέντα κατά τα τελευταῖα ἔτη προβλήματα, ἐξ ἀφορμῆς τῆς διακοπῆς εὐχαριστιακῆς κοινωνίας μεταξύ Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων, δεν ἐπιλύονται διά μονομερῶν ἀποφάσεων και ἀνακοινώσεων.
Εἴμεθα πεπεισμένοι, ὅπως μετ’ ἐπιτάσεως ἐπεσημάνθη ἤδη ἐν τῇ ἀπό 7ης Φεβρουαρίου 2023 ἡμετέρᾳ ἐπιστολῇ, ὅτι οἱ Ὀρθόδοξοι Προκαθήμενοι μόνον ἀξιοποιοῦντες το συνοδικόν σύστημα δυνάμεθα να προβῶμεν εἰς ἐνεργείας καταλλαγῆς και θεαρέστου ἱεραποστολικῆς προσπαθείας».
Η απονομή αυτοκεφαλίας στο σχισματικό μόρφωμα της Ουκρανίας από το Πατριαρχείο Κων/πόλεως και τον φιλοσχισματικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο προκαλεί συνεχείς τεκτονικούς κραδασμούς σε ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο, ανοίγοντας ένα εφιαλτικό, σύγχρονο, εκκλησιαστικό κουτί της Πανδώρας.
