Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου: “Digitising the Museums of Cyprus”
Για ψηφιοποίηση 96.000 αρχαίων αντικειμένων που εκτίθενται στις προθήκες και φυλάσσονται στις αποθήκες των κρατικών μουσείων τους τελευταίους 36 μήνες, μίλησε η Υφυπουργός Πολιτισμού δρ Βασιλική Κασσιανίδου στη βιβλιοθήκη του Κυπριακού Μουσείου στη Λευκωσία.
Η Υφυπουργός Πολιτισμού χαιρέτισε την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προγράμματος με τίτλο «Digitising the Museums of Cyprus» (CADiP), η οποία διοργανώθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης του έργου. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από τον European Economic Area Financial Mechanism (EEA) και το Norway Grants (Προγραμματική Περίοδος 2014 – 2021).
H Υφυπουργός Πολιτισμού στον χαιρετισμό της εξήρε τη σημαντικότητα της ψηφιοποίησης στη διαχείριση και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και των πολιτιστικών αγαθών, η οποία «έχει αναδειχθεί, στη σημερινή εποχή, ένα απαραίτητο εργαλείο για κάθε Μουσείο, αλλά και για κάθε Οργανισμό που ασχολείται με την Αρχαιολογία ή τη διαχείριση Πολιτιστικών Αγαθών». Η νέα τεχνολογία, σημείωσε η Υφυπουργός, αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες στις προσπάθειες τεκμηρίωσης, προστασίας και ανάκτησης κλεμμένων πολιτιστικών αγαθών, τόσο μέσω της δημιουργίας εξειδικευμένων εφαρμογών για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου, όσο και μέσω της έμφασης που δίνεται στην υψηλής ποιότητας τεκμηρίωση των πολιτιστικών αγαθών.
Οι εμπειρίες του παρελθόντος, τόνισε ακολούθως η Υφυπουργός, έχουν καταδείξει, ότι η λεηλασία, η σκόπιμη καταστροφή πολιτιστικών αγαθών και η εμπορία αρχαιοτήτων αποτελούν αλληλένδετα θέματα που είναι πάντα επίκαιρα. Οι συρράξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής τα τελευταία χρόνια, αλλά και οι ίδιες οι εμπειρίες της Κύπρου μετά την Τουρκική Εισβολή του 1974, έχουν αναδείξει τη μάστιγα της σκόπιμης καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μέσο εξάλειψης της ταυτότητας ενός λαού, πρόσθεσε.
Ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων δρ Γιώργος Γεωργίου στη δική του ομιλία αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Τμήμα για διαχείριση ενός τεράστιου όγκου αρχαίων ευρημάτων και αρχαίων μνημείων που χρονολογούνται από το 10.000 π.Χ. Παραδοσιακά, η καταγραφή αυτών των δεδομένων γινόταν χειρόγραφα, σημείωσε ο Δρ Γεωργίου, κάτι που καθιστούσε την έρευνα και τη διαχείρισή τους περίπλοκη και χρονοβόρα.
«Η ψηφιοποίηση αποδεδειγμένα μπορεί να αποβεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό εργαλείο στις προσπάθειες συντήρησης, διατήρησης, μελέτης και προώθησης των πολιτιστικών μας πόρων και με ειδικότερο στόχο την προστασία των πολύτιμων αρχείων από τη φθορά», είπε. Μετά την ολοκλήρωση του Προγράμματος CADiP, σημείωσε ο Διευθυντής, «το Τμήμα Αρχαιοτήτων, συνεχίζει, μέχρι σήμερα, το πρόγραμμα ψηφιοποίησης, είτε μέσω του κρατικού προϋπολογισμού με μόνιμους Αρχαιολογικούς Λειτουργούς και με αγορά υπηρεσιών από αρχαιολόγους, είτε μέσω Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων».
Σημειώνεται πως το πρόγραμμα «Digitising the Museums of Cyprus» ξεκίνησε τον Μάιο του 2021 και είχε ως στόχο την ψηφιοποίηση όλων των αντικειμένων που εκτίθενται στις εκθέσεις των Μουσείων υπό την αρμοδιότητα του Τμήματος Αρχαιοτήτων (Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Λεμεσού, Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Λάρνακας, Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Πάφου, Εθνολογικό Μουσείο-Οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίου Ιδαλίου, Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Λεδρών, Τοπικό Μουσείο Παραδοσιακής Κεντητικής και Αργυροχοΐας Λευκάρων, Αγροτικό Μουσείο Φικάρδου, Μεσαιωνικό Μουσείο Κύπρου – Κάστρο Λεμεσού, Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Κουρίου – Επισκοπής, Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιπάφου – Κουκλιών, Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Γεροσκήπου, Τοπικό Αρχαιολογικό Moυσείο Μαρίου – Αρσινόης, Κάστρο Λάρνακας, Μουσείο Κυπριακού Σιδηρόδρομου, Τοπικό Αγροτικό Μουσείο Κάτω Δρυ), καθώς επίσης και την ψηφιοποίηση μέρους των αρχαίων αντικειμένων που φυλάσσονται στις αποθήκες του Κυπριακού Μουσείου στη Λευκωσία, των Αρχαιολογικών Μουσείων των επαρχιών Λεμεσού και Πάφου και του Τοπικού Αρχαιολογικού Μουσείου Κουρίου – Επισκοπής.
Για το εν λόγω πρόγραμμα εργάστηκαν 8, ειδικευμένοι στην ψηφιοποίηση, αρχαιολόγοι για περίοδο 36 μηνών.
Το πρόγραμμα «Digitising the Museums of Cyprus» αποτέλεσε τη συνέχεια όλων των προηγούμενων προγραμμάτων ψηφιοποίησης που ανέλαβε το Τμήμα Αρχαιοτήτων από το 2009 και μετά, καθώς επίσης και μια μοναδική ευκαιρία για την αναβάθμιση της υπάρχουσας τεχνολογικής υποδομής και του λογισμικού που υποστηρίζει την ψηφιακή βάση δεδομένων του Τμήματος.
Από το 2009 και μέχρι σήμερα στην ψηφιακή Βάση Δεδομένων του Τμήματος Αρχαιοτήτων έχουν ψηφιοποιηθεί πέραν των 100.000 κινητών ευρημάτων, 3.581 αρχαιολογικές επισκοπήσεις και 1.641 Αρχαία Μνημεία.
Η ψηφιοποίηση όλων των πιο πάνω είχε ως αποτέλεσμα την απλοποίηση της καθημερινής δουλειάς των Λειτουργών του Τμήματος και ξένων ερευνητών καθώς επίσης και τη διάσωση ενός τεράστιου όγκου, εύθραυστου αρχαιολογικού και πληροφοριακού υλικού.
Αναφέρεται πως ήδη τα αποτελέσματα της δουλειάς που έγινε στο πλαίσιο του έργου αξιοποιούνται τόσο για τη δημιουργία της έκθεσης του νέου Κυπριακού Μουσείου όσο και για την παρακολούθηση της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων.
