Μητροπολίτης Βεροίας για Όσιο Πατά­πι­ο: «Αγγέλων εφάμιλλος, οσίων ισο­­στάσιος, προφητών, αποστό­λων, μαρτύρων, ιεραρχών συμμέ­το­χος πέλων, … υπέρ πάντων ημών πρέ­σβευε»

Την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε τον θείο λόγο λόγο στο πανηγυρίζων βυζαντινό Παρεκκλήσιο του Οσίου Παταπίου (15ου αιώνος), της ενορίας των Αγίων Αναργύρων, στη Βέροια.

Ο Μητροπολίτης στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Αγγέλων εφάμιλλος, οσίων ισο­­στάσιος, προφητών, αποστό­λων, μαρτύρων, ιεραρχών συμμέ­το­χος πέλων, … υπέρ πάντων ημών πρε­σβευε».

Με λίγες μόνο λέξεις πλέκει ο ιε­ρός υμνογράφος το εγκώμιο του μεγάλου ο­σίου που τιμά σήμερα η Εκκλησία μας και πανηγυρίζει ιδιαι­τέρως η το­πική μας Εκκλησία στον ιστο­ρικό βυζαντινό αυτόν ναό του. Αλ­λα οι λίγες αυτές λέξεις είναι πο­λυ­τιμότερες από οποι­ο­δήποτε άλ­λο εκτενές εγκώμιο, γιατί δεν τον συγκρίνουν με αν­θρω­­πους καθημερινούς, τον περι­γρα­φουν ως εφά­μιλλο των αγγέ­λων και ως συμμέτοχο των προ­φητών, των απο­στόλων, των μαρτύρων και των ιεραρχών.

Ποιος ήταν όμως ο όσιος Πατά­πι­ος, ώστε να εγκωμιάζεται ως ισό­τιμος και ισοστάσιος όλων αυ­τών;

Ελάχιστες λεπτομέρειες της ζω­ης του μας είναι γνωστές, γιατί ο όσι­ος προτίμησε από τη δόξα και τις τιμές που θα μπορούσε να προσ­­φε­ρει η πατρίδα του στον πλού­σιο και ευγενή γόνο της, την ξενιτεία και την ανωνυμία. 

Εγκα­τέλειψε τα πάντα και ακολούθησε τον Χριστό από τα νεανικά του χρόνια, όπως έκαναν και οι από­στολοι. Άφησε πίσω του την πα­τρι­­δα του, την Αι­γυπτο, και ήρθε να ασκητεύσει στην πολυάνθρωπη πρωτεύουσα του Βυζαντίου, στην Κωνσταντι­νού­πολη, άγνωστος με­ταξύ αγνώ­στων, γνωστός όμως στον Θεό, που έβλεπε τους κόπους του και την επίμονη άσκησή του και του έδινε πλούσια τη χα­ρη του.

Έζησε στη γη, έζησε με­σα στον κόσμο, αλλά η ζωή του δεν είχε κα­μία σχέση με τη ζωή του κόσμου. «Το πολίτευμά» του «εν ουρανοίς υπήρ­χε», και έτσι, πα­ρότι έφερε την ανθρώπινη σαρ­κα, ζούσε σαν άγγελος, αφιερω­με­νος αποκλει­στι­κα στη δοξο­λο­γία του Θεού.

Μπορεί να μην συνομιλούσε με τους ανθρώπους γύρω του, καθώς ήταν αφοσιωμένος πάντοτε στην προσευχή και απέφευγε τη φλυ­α­ρία και την αργολογία, από την οποία «ουκ εκφεύξη αμαρτία», συνομιλούσε όμως με τον Θεό διά της προσευχής, όπως συνομιλεί κα­ποιος με έναν φίλο του, και α­κουε τη φωνή του μέσα στην ψυ­χη του, όπως την άκουαν οι προ­φη­τες της Παλαιάς Διαθήκης.

Δεν μαρτύρησε θυσιάζοντας τη ζωή του για τον Χριστό, όπως οι μαρ­τυρες, αλλά βίωσε το μαρτύριο της συνειδήσεως και την εκκοπή του ιδίου θελήματος σε όλη του τη ζωή. «Έδωσε αίμα και έλαβε πνεύ­μα», όπως λένε οι πατέρες της Εκκλησίας μας, με την άσκηση, τη νηστεία, την αγρυπνία, την υπο­μονή στους πειρασμούς και τις δο­κιμασίες.

Μπορεί να μην κήρυττε, να μην συνέγραφε θεολογικά συγγράμ­μα­τα και λόγους, να μην ιερουρ­γού­σε, όπως οι ιεράρχες της Εκκλη­σίας μας, αλλά στήριζε με τις προ­σευχές του την πίστη των αν­θρω­πων και την Εκκλησία, δίδασκε με το παρά­δειγμά του και ιερουρ­γού­σε στα μυ­χια της ψυχής του τη νοητή λατρεία που είναι ευάρεστη στον Θεό.

Δίκαια, λοιπόν, ο ιερός υμνο­γρα­φος θεωρεί τον όσιο Πατάπιο εφά­μιλλο των αγγέλων, ισοστάσιο των οσίων και συμμέτοχο των α­πο­­στόλων, των μαρτύρων και των ιεραρχών και ζητά τις πρε­σβείες του προς τον Θεό, ψάλλο­ντας: «Αγ­­γέλων εφάμιλλος, οσί­ων ισο­­στάσιος, προφητών, απο­στο­­λων, μαρτύρων, ιεραρχών συμ­­με­το­χος πε­­λων, … υπέρ πα­ντων ημών πρέσβευε».

Τις πρεσβείες του οσίου Πατα­πίου ας επικαλεσθούμε και όλοι εμείς, που προσήλ­θα­με σήμερα σε αυτόν τον ιστορικό ναό του για να τι­μη­σουμε την ιερά μνήμη του. Και πι­στεύουμε ότι ο όσι­ος δέχεται πα­ντο­­τε τις δεήσεις μας και μεσι­τεύει στον Θεό για όσους προσ­φεύ­γουν σ᾽ αυτόν.

Μεσιτεύει όμως εκτενέστερα, όταν βλέπει και τον δικό μας αγώ­να για να αποκτή­σουμε την αρετή και να προσεγ­γι­σουμε την αγιό­τη­τα. Όταν βλέπει τη δική μας προ­σπάθεια και διάθεση για προ­σευχή και επι­κοι­νωνία με τον Θεό. Όταν βλέπει την υπομονή και την τα­πεί­­νωσή μας, την υπακοή μας στο θε­λημα του Θεού, την εγκράτειά μας και την αποχή μας από ο,τι μολύνει την ψυχή και το σώμα μας και μας απομακρύνει από τον Θεό. Όταν μας βλέπει να τον τι­μου­με όχι μο­νο με τα χείλη, αλλά και ακο­λο­υ­θώντας το παράδειγμα της δικής του αγάπης και αφο­σιώ­σεως προς τον Θεό.

Και μπορεί εμείς να μην έχουμε τη δυ­ναμη να ζήσουμε όπως έζησε ο τιμώμενος όσιος, φθάνοντας σε ύψη αγιό­­τητος, αλλά αυτό δεν ση­μαίνει ότι δεν πρέπει να προσπα­θούμε με όση δύναμη έχουμε για να ζη­σου­με την εν Χριστώ ζωή. Και όταν εμείς προσπαθούμε και δεί­χνουμε τη θέλησή μας να ζη­σουμε κοντά στον Θεό, τότε η χα­ρη του Θεού, με τις πρεσβείες και του οσίου Πα­ταπίου, θα αναπλη­ρώνει τα ελ­λεί­ποντα και θα μας βο­ηθά να προοδεύουμε στην πνευ­ματική ζωή και να προαγόμεθα στην αρε­τη. Aυτό εύχομαι ταπεινώς να το επιτύχουμε όλοι μας, πρώτος εγώ και ύστερα όλοι εσείς. Ας επικαλεσθούμε τη χάρη του και θα είναι πλούσια σε όλους μας.