Λαμπρά εορτάστηκαν τα Ελευθέρια της Καστοριάς

 

Μέ λαμπρότητα ἑορτάσθηκε ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου Μηνά πολιούχου τῆς Καστοριᾶς καί τά Ἐλευθέρια τῆς Καστοριᾶς, παρουσίᾳ τῆς Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας κ. Αἰκατερίνας Σακελλαροπούλου.

Τίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις λάμπρυναν οἱ προσκεκλημένοι τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου κ. Καλλινίκου, Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Φθιώτιδος κ. Συμεών, πού εἶναι Καστοριανός τήν καταγωγή, καί Περιστερίου κ. Γρηγόριος, πού ἐργάσθηκε παλαιότερα ὡς ἐκπαιδευτικός καί κατηχητής στήν Καστοριά.

Ἐπίκεντρο τῶν λατρευτικῶν ἐκδηλώσεων ἦταν τό Ἐκκλησάκι τῆς Παναγίας Μοζαβίκης, ὅπου ὑπάρχει εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μηνά.

Ἐκεῖ τελέσθηκε ὁ πανηγυρικός Ἑσπερινός, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Περιστερίου κ. Γρηγορίου.

Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος προσφώνησε καταλλήλως τούς δύο Ἱεράρχες καί τούς εὐχαρίστησε. Ἀναφέρθηκε ἐπίσης στά κόκκινα αὐγά τοῦ Ἁγίου Μηνά, δηλαδή τοῦ ἐθίμου νά βάφουν κόκκινα αὐγά τήν ἡμέρα τῶν Ἐλευθερίων γιά τό «χαμένο Πάσχα», δηλαδή τό Πάσχα τοῦ 1383 μ.Χ. ὅταν κατέλαβαν μέ δόλο οἱ Ὀθωμανοί τήν Καστοριά.

Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Γρηγόριος στό κήρυγμά του, λαμβάνοντας ἀφορμή ἀπό τό γεγονός ὅτι ὁ πολιοῦχος Ἅγιος καί ἐλευθερωτής τῆς Καστοριᾶς καταγόταν ἀπό τήν Αἴγυπτο, μίλησε γιά τήν ἑνότητά μας ἐν τῇ πίστει, πού ὑπερβαίνει τήν ἑνότητά μας λόγῳ ἄλλων κριτηρίων.

Ἔψαλε χορός ἱεροψαλτῶν, μέ χοράρχη τόν κ. Γεώργιο Ἀποστολίδη.

Ἐκκλησιάσθηκε ὁ Δήμαρχος Καστορίας κ. Ἰωάννης Κορεντσίδης, ἡ ὑπεύθυνη τοῦ Γραφείου τοῦ Πρωθυπουργοῦ στήν Θεσσαλονίκη κ. Μαρία Ἀντωνίου, ὁ πρ. Δήμαρχος κ. Τσαμίσης, Ἀντιδήμαρχοι, ὁ Ἐκτελεστικός Γραμματέας τῆς Π.Δ.Μ. κ. Γρηγόριος Γρηγοριάδης καί πολλοί πιστοί.

Τήν κυριώνυμο ἡμέρα τελέσθηκε ὁ Ὄρθρος καί ἀρχιερατικό Συλλείτουργο, προεξάρχοντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεών.

Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ἀφοῦ εὐχαρίστησε τόν οἰκεῖο Ποιμενάρχη, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καστορίας κ. Καλλίνικο γιά τήν εὐγενῆ πρόσκληση καί τήν ἀρχοντική ἀγάπη, ἀναφέρθηκε στό πώς ὁ Ἅγιος Μηνᾶς πρῶτα ἀπελευθερώθηκε ὁ ἴδιος ἀπό κάθετι τό γήινο καί μάταιο καί κατόπιν ἔγινε διαχρονικά ἀπελευθερωτής τῶν ἄλλων (βλ. κατωτέρω ὅλο τό κήρυγμα τοῦ Σεβασμιωτάτου).

Ἀμέσως μετά τήν θεία Λειτουργία, σχηματίσθηκε μεγαλόπρεπη λιτανευτική πομπή, ἀπό τό Ἐκκλησάκι τῆς Παναγίας μέχρι τόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό, μέ τήν συμμετοχή τῆς Φιλαρμονικῆς τοῦ Δήμου Καστορίας, τά μέλη τοῦ Συλλόγου Χριστόπουλος πού ἔφεραν τό λάβαρο τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, τόν Κλῆρο, τούς Ἄρχοντες καί τόν λαό.

Στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τελέσθηκε ἡ ἐπίσημη δοξολογία παρουσίᾳ τῆς Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, τοῦ ἐκπροσώπου τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως Ὑφυπουργοῦ κ. Γεωργίου Παπαδόπουλου καί τῶν πολιτικῶν καί στρατιωτικῶν Ἀρχῶν τοῦ τόπου.

Στό τέλος τῆς δοξολογίας ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος προσέφερε συμβολικά δῶρα στήν κ. Πρόεδρο, λέγοντας:

«Ἐξοχωτάτη Πρόεδρε τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας

Ἐπιτρέψτε μου νά σᾶς καλωσορίσω καί ἐγώ ὡς Μητροπολίτης Καστορίας, τήν ὁποία τείχισε τό πρῶτον ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανός καί γιά τήν ὁποία θυσιάστηκε ὁ Παῦλος Μελᾶς , μαζί μέ τούς δύο ἐκλεκτούς Καστοριεῖς κατά τήν καταγωγή ἀδελφούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Φθιώτιδος κ. Συμεών καί Περιστερίου κ. Γρηγόριο.

Καί ὡς εὐχαριστία καί ἀνταπόδοση τῆς τιμῆς πού περιποιήσατε στήν Καστοριά, νά συνεορτάσετε μαζί μας τά Ἐλευθέριά της, σήμερα ἑορτή τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, νά μοῦ ἐπιτρέψετε νά σᾶς προσφέρω τρία συμβολικά δῶρα.

Τό πρῶτο εἶναι ἕνας δίσκος, στόν ὁποῖο ἔχει χαραχθεῖ ἀναμνηστικό ἐπίγραμμα τῆς ἐπισκέψεώς σας.

Τό δεύτερο εἶναι ἕνας ζωγραφικός πίνακας, πού ἀπεικονίζει μέσα στό κρύο καί χιονισμένο τοπίο τῆς πόλης μας, τόν Ναό τῆς Παναγιᾶς τῆς Κουμπελίδικης, σύμβολο τῆς Βυζαντινῆς, ἤγουν Ρωμέϊκης, Καστοριᾶς, μέ τήν ζωηρά παράδοση καί τά πολλά ζωντανά μνημειώδη Ἐκκλησάκια της.

Τό ἔχει ζωγραφίσει μιά ἄνεργη γυναίκα τῆς Καστοριᾶς, ἡ ὁποία ἐξασφαλίζει τά πρός τό ζῆν φιλοτεχνώντας πίνακες μέ τοπία τῆς Καστοριᾶς, καί εἶναι μεγάλη τιμή καί γιά τήν ἴδια πού ἕνας πίνακάς της φθάνει στά χέρια τῆς πρώτης πολίτου τῆς Πατρίδος μας.

Τό τρίτο εἶναι ἕνα καλαθάκι μέ τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ καί μέ ἕνα κομβοσχοίνιον προσευχῆς, καί τό ὁποῖο περιέχει τά προϊόντα καί τά ἔργα τῆς τιμίας ἐργασίας τῶν χεριῶν τῶν Καστοριανῶν πού ἀπολαμβάνουν τήν ἐλευθερία, τήν εἰρήνη καί τήν δημοκρατία, ἀγωνιζόμενοι, κατά τῆς ἀνεργίας καί τῆς ἀστυφιλίας, νά ζήσουν παραδοσιακά σέ αὐτήν τήν εὐλογημένη γωνιά τῆς Πατρίδος μας.

Καλῶς ἤλθατε στήν Καστοριά, κυρία Πρόεδρε».

Στήν συνέχεια ἡ κ. Σόνια Παπασταύρου ἐξεφώνησε τόν πανηγυρικό τῆς ἡμέρας.

Μετά τήν Δοξολογία, τελέσθηκε ἡ ἐπιμνημόσυνη δέηση στό μνημεῖο τῶν ἡρώων καί ἀκολούθησε ἡ παρέλαση, τήν ὁποία παρακολούθησε ἡ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας.

Τό ἀπόγευμα τῆς ἑορτῆς, ἡ εἰκόνα τοῦ ἁγίου Μηνᾶ λιτανεύθηκε μέ ἀντίστροφη πορεία ἀπό τόν Μητροπολιτικό Ναό πρός τό Παρεκκλήσι τῆς Παναγίας, ὅπου τελέσθηκε μεθέορτος Ἑσπερινός ἀπό τόν οἰκεῖο Ποιμενάρχη κ. Καλλίνικο. Μετά τό πέρας τοῦ Ἑσπερινοῦ ξεκίνησε ἡ πανυγηρική λιτανεία κατά τήν ὁποία μεταφέρθηκε ἡ εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Μηνᾶ τοῦ Θαυματουργοῦ στό Ἱερό Παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας τοῦ Μοζεμβίκη. 

Ἡ Ἱερά Λιτανεία ἦταν λαμπρή καθώς συνόδευσαν τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου ὁ Στρατός, μαζί μέ μουσικό Ἄγημα, οἱ διάφοροι σύλλογοι τῆς πόλεως τῆς Καστοριᾶς καθώς καί τμῆμα προσκόπων. Στό τέλος τῆς λιτανείας ἔξω ἀπό τό παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας ὁ Σεβασμιώτατος μίλησε γιά τό νόημα τῆς Ἱερᾶς Λιτανείας, εὐχαρίστησε ὅλους τους παράγοντες καί τόνισε πώς μέ τήν πανήγυρη τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ ὁλοκλήρωσε τήν γνώση γιά τήν Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας.

Τό βράδυ τῆς ἰδίας ἡμέρας σέ τιμητική ἐκδήλωση στήν αἴθουσα τοῦ Δημαρχείου ἡ κ. Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας ἀνακηρύχθηκε σέ ἐπίτιμο δημότη τοῦ Δήμου Καστορίας.

***

Παρακάτω παρατίθεται τό κήρυγμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ. Συμεών:

«Ὁ Ἅγιος Μηνᾶς ἐνῶ ἔχει στά χέρια τοῦ δύναμη καί ἐξουσία, ὄχι μόνο στρατιωτική ἀλλά καί πολιτική μαζί, αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἀποφασίζει γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ νά ἀπεκδυθεῖ αὐτῆς τῆς ἐξουσίας, ὄχι γιατί ἡ ἐξουσία εἶναι κάτι τό μεμπτό ἤ κάτι τό κακό, ἴσα ἴσα ἡ ἐξουσία εἶναι ἡ δυνατότητα διακονίας, ἡ δυνατότητα προσφορᾶς, ἡ δυνατότητα συλλογικῆς συνύπαρξης, κοινοτικῆς αὐτοδιάθεσης καί πολιτιστικῆς ἀνάπτυξης καί παράλληλα ἔχει καί ἕνα παιδαγωγικό χαρακτήρα, καθώς ὁ ἄρχοντας παιδαγωγεῖ τό λαό μέ τό δικό του παράδειγμα, μέ τή δική του ζωή, μέ τή δική του στάση ἀλλά καί μέ τό λόγο του καί μέ τά ἔργα του καί μέ τίς κατευθύνσεις τίς ὁποῖες θέτει.

Ὅταν ὅμως αὐτή ἡ διακονία, αὐτή ἡ θέση, ἡ ὁποιαδήποτε θέση, ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τήν ὀρθή πίστη, ὅταν ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τόν Χριστό, ὅταν ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ αὐτό πού κανείς ἀγαπᾶ καί ἀποτελεῖ προτεραιότητα τῆς ζωῆς του, αὐτό τό ὁποῖο ἀποτελεῖ συνθήκη ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ, «conditio sine qua non», αὐτό τό ὁποῖο ἀποτελεῖ τό «ἐν οὔ ἐστί χρεία», ὅταν αὐτό ἀμφισβητεῖται, ὅταν αὐτό κινδυνεύει, ὅταν αὐτό ἀμφιταλαντεύεται, ὅταν αὐτό δέν γίνεται σεβαστό, τότε κανείς εἶναι ἕτοιμος καί ἀποφασίζει νά ἀπαρνηθεῖ καί νά ἀκολουθήσει τό δρόμο τῆς συνείδησής του καί τῆς καρδιᾶς του καί νά ἀπελευθερωθεῖ οὐσιαστικά ἀπό μία ἐξουσία, ἡ ὁποία γίνεται ἄχθος καί βάρος, καθώς ὅταν κανείς καλεῖται νά διαχειριστεῖ πράγματα τά ὁποῖα ἀντιβαίνουν τίς ἀρχές του, ἀντιβαίνουν τή συνείδησή του, ἀντιβαίνουν τίς ἀξίες τους, τότε ἄν συνεχίσει καί παραμένει σέ αὐτήν τή διαχείριση, τότε ὑποφέρει καί τότε γίνεται καί συνένοχος καί συναίτιος.

Ὁ Ἅγιος Μηνᾶς ἀπεκδύεται τά στρατιωτικά τοῦ διάσημα, ἀπεκδύεται τή δύναμη νά ἐξουσιάζει καί φεύγει στήν ἔρημο, γιά νά νηστέψει, νά προσευχηθεῖ, φεύγει γιά νά περιφρουρήσει τόν ἑαυτό του, νά περιφρουρήσει τά ἱερά καί τά ὅσια της καρδιᾶς του καί κυρίως νά ἑτοιμαστεῖ, γιά νά ἐλευθερώσει καί ἄλλους καί νά γίνει ἀπελευθερωτής.

Ὁ Ἅγιος Μηνᾶς δέν ἐμφανίστηκε ξαφνικά τό 19ο αἰώνα γιά νά ἀπελευθερώνει, ὑπῆρξε ἐλευθερωτής ἀπό τήν ὥρα πού ἐπέλεξε τήν ὁδό τοῦ μαρτυρίου καί τῆς μαρτυρίας καί τήν ὁδό τῆς ἀλήθειας, γιατί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώνει.

«Γνώσεσθε τήν ἀλήθεια καί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» μας λέει ὁ Χριστός. Ἐπέλεξε λοιπόν τήν ὁδό τῆς ἀλήθειας καί αὐτή ἡ ὁδός τόν ὁδήγησε στήν ἐλευθερία καί αὐτή ἡ ὁδός τόν ἀξίωσε νά εἶναι ἐλευθερωτής.

Ἐλευθερώθηκε ἀπό τά πάθη, ἐλευθερώθηκε ἀπό τόν πειρασμό τῆς ἐξουσίας, ἀπελευθερώθηκε ἀπό τό σαράκι τό ὁποῖο προκαλεῖ ἡ φιλοδοξία, ἡ κενοδοξία, ὁ εὔκολος πλουτισμός, ἡ δύναμη ἀπέναντι στούς ἄλλους, ἡ αἴσθηση τῆς κυριαρχίας, πειρασμοί οἱ ὁποῖοι βρίσκονται μπροστά σέ ὅλους ὅσους ἄρχουν.

Ὁ Ἅγιος Μηνᾶς λοιπόν ἐλευθερώθηκε ὁ ἴδιος καί ἐλευθέρωσε καί ἔγινε ἐλευθερωτής καί δέν θά ἐλευθέρωνε τήν Καστοριά, ἄν ὁ ἀγώνας τῶν Καστοριανῶν δέν ἦταν δίκαιος. Οἱ Ἅγιοι δέν ἐλευθερώνουν μέ κριτήρια οὔτε φυλετικά οὔτε ἐθνικά οὔτε ἐθνικιστικά οὔτε φονταμενταλιστικά οὔτε ἰμπεριαλιστικά οὔτε καπιταλιστικά οὔτε σοσιαλιστικά οὔτε μέ κανένα ἄλλο τέτοιου εἴδους κριτήριο.

Οἱ Ἅγιοι ἐλευθερώνουν μονάχα μέ τό κριτήριο τῆς δικαιοσύνης, μονάχα μέ τό κριτήριο ἑνός λαοῦ, ὁ ὅποιος ὑπέφερε ἄδικα καί ὑπέμενε αἰῶνες ὁλόκληρους, κρατώντας τήν πίστη του, τήν γλώσσα του, τήν παράδοσή του, τόν πολιτισμό καί τό κοινοτικό πνεῦμα, τό πνεῦμα τῆς ἀγάπης καί τῆς σχέσης.

Καί ἔρχεται τό πλήρωμα τοῦ χρόνου καί ἔρχεται ὁ Ἅγιος Μηνᾶς, ἀπελευθερωμένος, ἐλεύθερος ἀπό ὅλα στήν κυριολεξία, δοσμένος στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, δοσμένος στήν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν του καί ἔρχεται καί ταυτίζεται μέ τούς ἀγῶνες ἑνός λαοῦ, μέ τό αἴτημα ἑνός λαοῦ γιά ἐλευθερία, μέ τό αἴτημα ἑνός λαοῦ γιά αὐτοδιάθεση, μέ τό αἴτημα ἑνός λαοῦ γιά ἐθνική ἀξιοπρέπεια, μέ τό αἴτημα ἑνός λαοῦ γιά διαχείριση τῆς ταυτότητάς του μέ σεβασμό καί μέ ἀξίες καί μέ ἰδανικά.