Αρχιεπισκοπικές εκλογές χωρὶς προσωπείο. Ο Βαρθολομαίος κινεί τα νήματα διαδοχής στην Κύπρο;
Ο κύβος ερρίφθη για τη διαδοχή του τέως Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’ και αν όλα εξελιχθούν ομαλά, ο νέος προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου θα αναδειχθεί αμέσως μετά τα Χριστούγεννα.
Μέχρι το Σάββατο, οπόταν θα τελεστεί η νεκρώσιμος ακολουθία, οι μνηστήρες του θρόνου δεν αναμένεται, τουλάχιστον φανερά, να προχωρήσουν σε κινήσεις οι οποίες θα θεωρηθεί ότι αποτελούν είτε έλλειψη σεβασμού είτε προσβολή της μνήμης του, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι παρασκηνιακά τα επιτελεία θα συνεχίσουν το έργο τους, αφού είναι κοινό μυστικό ότι επιτελεία υποψηφίων δραστηριοποιήθηκαν εδώ και καιρό.
Σε σχέση με τη διαδοχή του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Α’, υπάρχει μια βασική διαφορά και αυτή αφορά την κάθοδο του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Κύπρο. Μάλιστα, κάποιοι εκτιμούν πως το ταξίδι του στην Κύπρο δεν σχετίζεται μόνο με την κηδεία αλλά έχει να κάνει και με τη διαδοχή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου, ο οποίος τον στήριξε στο ουκρανικό ζήτημα το οποίο ήταν καθοριστικό για την εδραίωση του Πατριαρχείου.
Κύκλοι της Εκκλησίας δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να καταβληθεί προσπάθεια προκειμένου να πεισθούν δύο από τους υποψηφίους να τα βρουν ώστε να διεκδικήσει τον θρόνο μόνο ο ένας και να μπει σφήνα ανάμεσα στους δύο κυριότερους διεκδικητές που εκτιμάται ότι είναι οι Μητροπολίτες Λεμεσού Αθανάσιος και ο Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής Ησαΐας. Ωστόσο και οι δύο ιεράρχες στο θέμα του ουκρανικού έκλιναν υπέρ της Εκκλησίας της Ρωσίας, σε αντίθεση με τη θέση του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, αλλά και με τη θέση του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Με τη θέση του Οικουμενικού Πατριάρχη, και κατ’ επέκταση με τη θέση του τέως Αρχιεπισκόπου Κύπρου, φαίνεται ότι συμφωνεί και η κυβέρνηση της Ελλάδας ενώ με βάση το ίδιο σκεπτικό, ούτε και η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών θα ευνοούσε την εκλογή Αρχιεπισκόπου ο οποίος, θεωρητικά, ταυτίζεται με τους Ρώσους. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί, ότι στην Κύπρο υπάρχουν περίπου 40.000-50.000 Ρώσοι (δεδομένου ότι δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί οι οποίοι κατοικούν στην Κύπρο), αριθμός όχι ευκαταφρόνητος, ιδιαίτερα αν η προσέλευση στις κάλπες δεν είναι μεγάλη.
Πάντως, τόσο ο Μητροπολίτης Λεμεσού όσο και ο Μητροπολίτης Ταμασού έκαναν ανοίγματα, επιχειρώντας να αποκαταστήσουν πλήρως τις σχέσεις τους με τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Από την άλλη, υποδεικνύεται, πως αυτοί που θα ψηφίσουν για ανάδειξη των τριών επικρατέστερων που θα αποτελέσουν και το τριπρόσωπο (δηλαδή τους τρεις των οποίων τα ονόματα θα τεθούν ενώπιον της Ιεράς Συνόδου η οποία θα εκλέξει τον επόμενο Αρχιεπίσκοπο) θα είναι κυρίως οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι οποιοσδήποτε τρίτος, οπόταν ίσως κάποιοι λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο.
Ερωτηματικό αποτελεί το ποιος ελέγχει την Ιερά Σύνοδο.
Άνθρωποι του περιβάλλοντος των Μητροπολιτών Πάφου και Κωνσταντίας/Αμμοχώστου, θεωρούν πως αν περιληφθούν στο τριπρόσωπο, τότε εύκολα ή δύσκολα θα αναδειχθούν στον θρόνο.
Αν οι πρώτες δύο θέσεις θεωρούνται «κατειλημμένες» από τους Μητροπολίτες Λεμεσού και Ταμασού, τότε ο τρίτος εικάζεται ότι θα είναι είτε ο Πάφου Γεώργιος, είτε ο Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασίλειος.
Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να αποκλείσει κανείς απριόρι τον Μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτο.
Βεβαίως, ως προς το ποιος άλλος επιθυμεί να αναδειχθεί Αρχιεπίσκοπος ισχύει η ρήση «περί ορέξεως ουδείς λόγος» αν και κάποιοι συνειδητοποιούν πως στην παρούσα φάση δεν έχουν πιθανότητες.
Ωστόσο, για να έχουν πιθανότητες εκλογής στο μέλλον, ο νέος Αρχιεπίσκοπος δεν πρέπει να είναι μικρός σε ηλικία, και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που οι υποψηφιότητες των Μητροπολιτών Πάφου και Κωνσταντίας/Αμμοχώστου προσφέρονται τουλάχιστον ως προς την πτυχή της ηλικίας.
Όσον αφορά στην οργάνωση των επιτελείων, θεωρείται δεδομένο ότι το επιτελείο του Μητροπολίτη Λεμεσού βρίσκεται πολύ μπροστά. Επιπλέον ο Ταμασού Ησαΐας δεν έχει πολύ καιρό που αποφάσισε να διεκδικήσει τον θρόνο, αν και ο υπάρχων μηχανισμός μπορεί να ενισχυθεί. Οι υπόλοιποι, θεωρείται ότι δεν διαθέτουν αποτελεσματικό μηχανισμό.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η περίπτωση του Μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτου, ο οποίος έχει φανατικούς υποστηρικτές και παράλληλα, για σκοπούς προβολής, χρησιμοποιεί ευρέως το διαδίκτυο. Αν αυτό έχει αποτέλεσμα και μεταφραστεί και στις κάλπες, θα διαφανεί στην πράξη.
H στάση των Συνοδικών και η εμπλοκή των κομμάτων
Βεβαίως, υπάρχει ακόμη ένα ερώτημα. Πόσοι δηλαδή από όσους Συνοδικούς ευεργέτησε ο τέως Αρχιεπίσκοπος θα στηρίξουν τον υποψήφιο που αυτός ευνοούσε ή αν θα τον ξεχάσουν την επομένη της κηδείας του.
Εξάλλου, επειδή στην Εκκλησία δεν λειτουργούν πάντα τα πράγματα όπως στην κοινωνία, θα διαπιστωθεί κατά πόσον κάποιοι Συνοδικοί βλέποντας την επιθυμία του λαού, όπως θα εκφραστεί μέσω της ψήφου του, θα ταυτιστούν με τους πολλούς ή αν θα ακολουθήσουν άλλη πορεία.
Τέλος να λεχθεί, πως όσο και αν τα κόμματα έχουν απαξιωθεί, η θέση που θα τηρήσουν δυνατόν να είναι καταλυτική για την ανάδειξη του επόμενου Αρχιεπισκόπου. Ήδη, έχουν γίνει επαφές για αλληλοστήριξη.
Πηγή, κ. Βάσος Βασιλείου
