Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως στον Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου Ξυλόπορτας, τον πρώτο Πατριαρχικό Οίκο
Στον πανηγυρίσαντα Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Ξυλόπορτας χοροστάτησε κατά την Θεία Λειτουργία, σήμερα Κυριακή, 30 Οκτωβρίου 2022 ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίος.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Πανοσιολογιώτατος Μ. Εκκλησιάρχης κ. Αέτιος, Διευθυντής του Ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου.
Αναφερόμενος στην ιστορία αυτού του Ιερού Ναού της περιοχής του Μπαλατά, ο οποίος για μικρό χρονικό διάστημα, κατά τα τέλη του 16ου αιώνα, φιλοξένησε τις υπηρεσίες του Πατριαρχείου, πριν αυτό μετακινηθεί στη σημερινή του θέση, στο Φανάρι, ο Πατριάρχης είπε:
“Με ιδιαίτερη συγκίνησι ευρισκόμεθα, λοιπόν, σήμερα εδώ στην Ξυλόπορτα για να κηρύξουμε και εμείς το Ευαγγέλιο το ευαγγελισθέν υπό του επιτηρητού του Πατριαρχικού Θρόνου Μελετίου του Πηγά, ο οποίος στο τέλος του δεκάτου έκτου αιώνος αγόρασε το μοναστήρι αυτό του «Μεγάλου Δημητρίου» και το άλλο της Παναγίας του Μπαλίνου και εγκατέστησε σε αυτά προσωρινώς τις Πατριαρχικές υπηρεσίες. Ναί! Υπήρξε περίοδος κατά την οποίαν το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ήτο άστεγον και δεν είχε «που την κεφαλήν κλίνη» (Ματθ. η´, 20), όπως ο Κύριός μας. Είχε τελειώσει η φιλοξενία του Πατριαρχικού Οίκου στο γειτονικό – και σήμερα πυρίκαυστο – Βλαχ-σαράι και αυτός «άστεγος μένει εν οικίσκοις ξένοις ως πάροικος», όπως αναφέρει επί λέξει η ιστορία, έως ότου αγοράσθησαν τα δύο αυτά Μοναστήρια, τα οποία και επωλούντο διά δημοπρασίας λόγω χρεών, η Ξυλόπορτα και το Μπαλίνο.
Εγκαθίσταται, λοιπόν, ο Πατριαρχικός Οίκος και ο Ναός εδώ στον Άγιο Δημήτριο προσωρινώς, χωρίς να παύση η Μήτηρ Εκκλησία να αγωνίζεται για να αποκτήση μόνιμη εγκατάστασι, όπου θα μπορούσε να συγκεντρώση επί το αυτό όλες τις Πατριαρχικές υπηρεσίες. Και, λήγοντος του δεκάτου έκτου αιώνος, εγκαταστάθηκε στο ταπεινό Φανάριον, όπου και συνεχίζει τη ζωή και τη διακονία της μέχρι σημερα.
Εάν ληφθούν υπ᾽ όψιν και οι προηγούμενες, μετά την Άλωσι, περιπλανήσεις του Πατριαρχικού Οίκου του Οικουμενικού Θρόνου, τότε αντιλαμβάνεται κανείς πόσο ορθός είναι ο χαρακτηρισμός της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας ως «σκηνίτιδος Εκκλησίας». Σκηνίτις, από γειτονιά σε γειτονιά, αλλά ριζωμένη με την χάρι του Θεού, από αιώνων, από της εποχής Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, στην Πόλι αυτή, την οποίαν ωριοθέτησαν οι Άγγελοι και ύμνησαν οι λαοί και οι φυλές της γης· στην Πόλι την οποίαν και επισκέπτεσθε κατά τις ημέρες αυτές, αγαπητοί προσκυνητές.”
Στη συνέχεια της ομιλίας του, ο Παναγιώτατος απευθύνθηκε στους προσκυνητές από το εξωτερικό:
“Καλώς ήλθετε στην ιστορική Πόλιν μας, όπου επί αιώνες τώρα διατηρείται ακοίμητο το φως της Ορθοδοξίας και των πεπρωμένων του Γένους μας! Σας επιδαψιλεύουμε ολόθερμη την πατρική και Πατριαρχική ευλογία μας και σας ευχαριστούμε διότι υπεβλήθητε στον κόπο να έλθετε έως εδώ, στην «Πόλιν των ονείρων» σας, αλλά και στην πόλιν των καθημερινών βιωμάτων και πραγματικοτήτων. Και οι πραγματικότητες δεν είναι πάντοτε ονειρικές. Όμως, λέμε και επαναλαμβάνουμε μαζί με τον εν Αγίοις Προκάτοχό μας Ιωάννην τον Χρυσόστομον:
«Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν». «Καθώς γέγραπται ότι ένεκά σου – Κύριε – θανατούμεθα όλην την ημέραν· ελογίσθημεν ως πρόβατα σφαγής, αλλ᾽ εν τούτοις πάσιν υπερνικώμεν – και επιβιώνομεν – διά του αγαπήσαντος ημάς» (Ρωμ. η´, 36-37). Εκείνος είναι ισχυρότερος όλων των εξωτερικών συνθηκών που μας περιβάλλουν. Εκείνος κατευθύνει τα των ανθρώπων πράγματα. Εκείνος γράφει σε τελική ανάλυσι την ιστορία.”
Και ο Πατριάρχης πρόσθεσε:
“Η έλευσίς σας και η παρουσία σας εδώ, έστω και για λίγες ημέρες, αποτελεί αφορμή βαθειάς χαράς για όλους εμάς στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και για το εναπομείναν μικρό ποίμνιό μας”.
Ακολούθως, ο Παναγιώτατος, συνεχάρη για τους κόπους και τη φροντίδα τους υπέρ της Κοινότητος αυτής, τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αλικαρνασσού κ. Ανδριανό, Επόπτη της Περιφερείας Φαναρίου – Κερατίου Κόλπου, τον Πρεσβύτερο κ. Αθανάσιο Μαμάση, ο οποίος εκτελεί χρέη εφημερίου σε αυτόν τον Ι. Ναό, και την υπό την προεδρία του κ. Νικολάου Καλαμάρη, Εκκλησιαστική Επιτροπή, καθώς και τους συνεργάτες και υποστηρικτές του έργου τους.
“Πρόκειται περί έργου δυσχερούς αλλά και ωραίου, διότι αποβλέπει εις το να κρατηθή άσβεστη και όντως ακοίμητη η κανδήλα και του σκηνώματος αυτού της δόξης Κυρίου, ενός από τα πολλά προσκυνήματα που μας κληροδότησαν οι αιώνες και που καλούμαστε, όσο λίγοι και αν είμαστε σήμερα, να τα περισώσουμε, να τα διαφυλάξουμε και να τα παραδώσουμε αλώβητα στους επερχομένους”, πρόσθεσε ο Πατριάρχης.
Προηγουμένως, τον Παναγιώτατο καλωσόρισαν με θερμούς λόγους ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αλικαρνασσού κ. Αδριανός, και ο κ. Νικόλαος Καλαμάρης.
Φωτό: Ν. Παπαχρήστου