Ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης στην Αγιορειτική Εστία γιά τήν συλλογή με τάματα της κυρίας Λόλας Νταϊφά (ΒΙΝΤΕΟ)
Ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ευγένιος με την ευκαιρία της παρουσίας του στην Θεσσαλονίκη, επισκέφτηκε το κτήριο της Αγιορείτικης Εστίας και ξεναγήθηκε στην έκθεση που ξεκίνησε τη λειτουργία πριν από λίγες ημέρες, «Τάματα: Σῶμα πάσχον, ψυχή ἀλγοῦσα» της συλλογής της κυρίας Λόλας Νταϊφά.
Ο Αρχιεπίσκοπος, εντυπωσιάστηκε από τα εκθέματα, τη σπανιότητά τους και την τέχνη τους, στάθηκε στην ενότητα των ευχαριστήριων ταμάτων και ανέφερε ότι τον συγκινεί ιδιαιτέρως κάθε που αντικρύζει ένα τέτοιο «ευχαριστώ» σε μια εικόνα!
«Για να συλλέγεις τάματα χρειάζεσαι δυνατή ενσυναίσθηση, χρειάζεσαι εμπειρία ζωής. Πρέπει να έχεις δει το γελαστό αλλά, τις πιο πολλές φορές, το σκληρό πρόσωπο της ζωής. Αυτά τα μικρά αντικείμενα έχουν να κάνουν με πολύ βαθιά συναισθήματα. Είναι προσευχή και επίκληση στο θείο». Η κυρία Λόλα Νταϊφά, η κυρία των Δημοσίων Σχέσεων, όπως συχνά αναφέρεται, παθιασμένη συλλέκτρια όμως επίσης, παρουσιάζει τώρα για πρώτη φορά τη συλλογή της από τάματα.
Ξεκινώντας να συλλέγει ακροκέραμα και στη συνέχεια ιστορικά πιάτα, η κυρία Νταϊφά έχει αποκτήσει πλέον και μία ζηλευτή συλλογή αναθηματικών αντικειμένων, που φτιαγμένα άλλοτε από ασήμι κι άλλο από χρυσό, πιο συχνά όμως από ταπεινή λαμαρίνα αφηγούνται ιστορίες γεμάτες πόνο ή χαρά.
«Τα τάματα “μιλάνε” και ξετυλίγουν ανθρώπινες ιστορίες αρκεί κάποιος να θέλει να τις ακούσει: τα στέφανα για να στεριώσει ο γάμος, ο στρατιώτης, που πολεμά και μια μάνα τον περιμένει, κάθε λογής πλεούμενο, που αναμετράται με τα κέφια του Ποσειδώνα, το φασκιωμένο βρέφος, τα ζώα του αγρότη, που εξασφαλίζουν τη ζωή της οικογένειας, το σπίτι ως καταφύγιο και ορμητήριο, το βιβλίο για τις εξετάσεις, το πολυπόθητο δίπλωμα και φυσικά η υπέρτατη προσευχή για υγεία», όπως λέει η ίδια.
Η λειτουργία
Γνωστά στην παγκόσμια ιστορία από καταβολής ανθρώπινου γένους και της ανάγκης του για προσφυγή στο θείο, τα τάματα συναντώνται στην Ελλάδα, ευρύτατα από την αρχαιότητα, έχοντας μια διαχρονικότητα, που αποδεικνύει την διαρκή ανάγκη των ανθρώπων για ελπίδα, η οποία ξεπερνά την ανθρώπινη υπόσταση.
«Τα τάματα μπορεί να αντιπροσωπεύουν μια ‘‘ευτελή’’ όψη της θρησκείας, ωστόσο, κάθε ένα από αυτά, μεγάλο ή μικρό, μαρτυρεί μια προσωπική ιστορία, μια ιστορία αγωνίας, ελπίδας, ικεσίας και εκπλήρωσης, μια εκδήλωση προσωπικής λατρείας», όπως επισημαίνει άλλωστε και ο επιμελητής της έκθεσης δρ Παναγιώτης Καμπάνης, αρχαιολόγος – ιστορικός.
Σε κάθε περίπτωση άλλωστε αποτελούν τεκμήρια προσωπικής πίστης σε έναν συγκεκριμένο θεό, ο οποίος σε ανταπόδοση προσφέρει κάποια μορφή σωτηρίας. Αυτές οι πράξεις λατρείας παραμένουν στην κατηγορία των «χρήσιμων συμπληρωμάτων» και δεν αποτελούν «υποκατάστατα», τα οποία υπονοούν συνειδητή απόρριψη κάθε προηγούμενου.
Τα ιδιαίτερα
Στην έκθεση όμως, παρουσιάζονται και ορισμένα ιδιαίτερα τάματα, όπως η σκούπα και το μπουκάλι, χαρακτηριστικό τάμα προς τον Πανορμίτη αρχάγγελο της Σύμης, τα μεταλλικά παπουτσάκια στον αρχάγγελο Μιχαήλ του Μανταμάδου Λέσβου, τα μπάσματα (παντόφλες) στον Άγιο Σπυρίδωνα κ.ά.
«Αν θέλετε να μάθετε το δικό μου αγαπημένο τάμα, εκείνο που μιλάει στην καρδιά μου», λέει όμως η κυρία Νταϊφά, αυτό είναι «μια λιτή ασημένια, πλάκα, που γράφει με καλλιγραφικά γράμματα “Παναγιά μου, άκουσε την προσευχή μου. Βοήθησέ με”».
Να σημειωθεί, ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει και ο πλήρης κατάλογος των ταμάτων της συλλογής της Λόλας Νταϊφά με τίτλο: «Τάματα: Σῶμα πάσχον, ψυχή ἀλγοῦσα, Συλλογή Λόλας Νταϊφά» σε επιμέλεια και συγγραφή του Δρ. Παναγιώτη Καμπάνη.
Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 30 Σεπτεμβρίου.
To ωράριο λειτουργίας της έκθεσης: -Δευτέρα και Τετάρτη: 09:00 – 16:00 -Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή: 09:00 – 20:00 -Σάββατο: 09:00 – 14:00
