Σπάνιες σαρκοφάγοι πίσω από την ανακαίνιση του Μουσείου Λάρνακας
Η τυχαία ανακάλυψη δύο σπάνιων σαρκοφάγων, τεράστιας αρχαιολογικής αξίας, στην περιοχή της Μητρόπολης ήταν η αφορμή για την ανακαίνιση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Λάρνακας, που έχει ανοίξει εδώ και ενάμιση μήνα τις πύλες του στο κοινό.
Οι δύο εντυπωσιακές σαρκοφάγοι, μαζί με άλλες τρεις, εκτίθενται σε ειδική αίθουσα και αποτελούν πλέον το σήμα κατατεθέν του μουσείου, προσελκύοντας πολλούς επισκέπτες.
Όπως ανέφερε στον «Φ» η δρ Άννα Σατράκη, Αρχαιολογική Λειτουργός στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, οι δύο σαρκοφάγοι που εντοπίστηκαν το 2008, είναι 2,5 χιλιάδων χρόνων, ανήκουν στην Κυπροκλασσική περίοδο και εκτιμάται πως ανήκαν σε άρχοντες της περιόδου, που προέρχονταν από την ίδια οικογένεια.
Οι σαρκοφάγοι αποτελούσαν ένα έθιμο ταφής στο αρχαίο Κίτιο, κυρίως στους κλασικούς, ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Τα πλείστα τέτοια μνημεία που ήρθαν στο φως από τις ανασκαφές, είναι ναόσχημα και λίθινα. Η διαφορά των δύο συγκεκριμένων σαρκοφάγων, που διασώζονται σε πολύ καλή κατάσταση, είναι η τεχνοτροπία τους καθώς και το υλικό κατασκευής τους. Είναι κατασκευασμένες από εξαιρετικής ποιότητας ελληνικό μάρμαρο, με τη μία από αυτές, που τραβά όλα τα βλέμματα, να είναι ανθρωπόμορφη.
«Στη Λάρνακα έχουν βρεθεί τέτοιες σαρκοφάγοι όμως η πιο μνημειακή, η πιο εντυπωσιακή και η πιο άρτιας καλλιτεχνικής αξίας, είναι η σαρκοφάγος που εκτίθεται στο μουσείο και απεικονίζει μια νεαρή ανδρική μορφή, με εξεζητημένη πλούσια κόμμωση. Το καταπληκτικό είναι ότι διασώζει τα χρώματά της. Είναι πολύ σπάνιο, μέσα στο χώμα, να διασωθεί έπειτα από 2,5 χιλιάδες χρόνια το χρώμα. Η αρχαία τέχνη της γλυπτικής, ήταν πάντα χρωματισμένη. Έτσι αυτή η σαρκοφάγος, που χρονολογείται στον 5 π.Χ αιώνα, μας βοηθά να καταλάβουμε καλύτερα πώς λειτουργούσε το χρώμα στην αρχαία τέχνη».
Η συγκεκριμένη σαρκοφάγος βρέθηκε σε λαξευτό τάφο, μέσα στην περιοχή νεκροταφείου κτιστών τάφων και περιείχε άλλες δύο, μία ανθρωπόμορφη και μία ναόσχημη. Η ναόσχημη, που χρονολογείται στον 4π.Χ αιώνα, θεωρείται επίσης τεράστιας αρχαιολογικής αξίας, αφού είναι γεμάτη με γραπτές παραστάσεις, οι οποίες απεικονίζουν σκηνές από την αρχαία ελληνική μυθολογία.
Παρά το γεγονός ότι ήταν συλημένος ο τάφος, εντοπίστηκαν εντός των δύο σπάνιων σαρκοφάγων τα οστά των νεκρών. Η ανθρωπόμορφη σαρκοφάγος, περιείχε τα λείψανα ενός νεαρού άνδρα, οπόταν διαπιστώθηκε πως η μορφή που απεικονίζεται, ταυτίζεται με το περιεχόμενο. Η ναόσχημη σαρκοφάγος περιείχε τα λείψανα μιας γυναίκας που μόλις είχε γεννήσει, αφού μαζί της βρέθηκαν τα οστά ενός βρέφους. Εκτιμάται ότι ενδεχομένως να ήταν μια γυναίκα η οποία πέθανε στη γέννα. «Στη σαρκοφάγο βρέθηκαν και προσωπικά αντικείμενα της γυναίκας όπως κοσμήματα και αλάβαστρα. Η τεχνοτροπία των σαρκοφάγων αυτών, δείχνει ότι είχαν εισαχθεί στην Κύπρο από το εξωτερικό», ανέφερε η κ. Σατράκη.
Εκτίθενται άλλες τρεις σαρκοφάγοι
Εκτός από αυτές τις δύο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λάρνακας, εκτίθενται άλλες τρεις σαρκοφάγοι του 4ου-5ου π.Χ. αιώνα, οι οποίες ήταν έργα αρχαίων τοπικών εργαστηρίων. Οι δύο είναι ανθρωπόμορφες και η τρίτη εντοπίστηκε κατά τις εργασίες του αποχετευτικού στην περιοχή της Φανερωμένης. Πρόκειται για μαρμάρινη σαρκοφάγο που έχει λαξευμένη σε κάθε πλευρά την προτομή ενός λιονταριού.
Όπως αναφέρει η κ.Σατράκη, η σημαντική ανακάλυψη των δύο περίφημων σαρκοφάγων οδήγησε στην ανακαίνιση του Αρχαιολογικού Μουσείου. «Όταν βρέθηκαν αποφασίστηκε ότι έπρεπε να ανακαινιστεί όλη η έκθεση, για να μπορέσουν να εκτεθούν και οι σαρκοφάγοι. Πριν την ανακαίνιση είχαμε μόνο δύο σαρκοφάγους από την παλιά συλλογή, οι οποίες πλαισίωναν το πωλητήριο».