Ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος απέστειλε μήνυμα στον ασκώντα χρέη γενικού γραμματέα του Π.Σ.Ε. για τα γεγονότα στην Ουκρανία
Στον ασκώντα χρέη γενικού γραμματέα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών πρωθιερέα Ιωάννη Σαούκα
Αιδεσιμολογιώτατε, αγαπητέ πάτερ Ιωάννη,
Σας ευχαριστώ για την από 2ας Μαρτίου επιστολή Σας. Σας γνωρίζω επί πολλά χρόνια ως ένα αφοσιωμένο υπηρέτη της Εκκλησίας του Χριστού και ακάματο εργάτη στο χωράφι του διαφωτισμού και της διδασκαλίας των νέων γενεών. Εξαίρω τους κόπους Σας ως ασκούντος χρέη γενικού γραμματέα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, που αποβλέπουν στην ομόνοια και τον αλληλοσεβασμό μεταξύ των εκπροσώπων των διαφόρων χριστιανικών ομολογιών.
Το 1961 η Εκκλησία μας εντάχθηκε στο Π.Σ.Ε., υιοθετώντας την ανανεωμένη βάση του Συμβουλίου, όπου το Π.Σ.Ε. καθοριζόταν ως «κοινωνία των Εκκλησιών» και τη Διακήρυξη του Τορόντο, όπου κατοχυρωνόταν ότι «το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών δεν μπορεί να είναι εργαλείο μιας οποιασδήποτε ομολογίας, μιας οποιασδήποτε θεολογικής κατεύθυνσης ή σχολής. Οι Εκκλησίας-μέλη οφείλουν να σέβονται η μια την άλλη, να αλληλοβοηθούνται και να απέχουν από ενέργειες βλαπτικές των άλλων Εκκλησιών-μελών».
Από το 1983 μεταξύ των κορυφαίων κατευθύνσεων της δράσεως του Π.Σ.Ε αναδείχθηκε το πρόγραμμα ένταξης των Εκκλησιών-μελών στη διαδικασία αναγνώρισης της κοινής ευθύνης για τη δικαιοσύνη, την ειρήνη και την ακεραιότητα της δημιουργίας στην παγκόσμια κοινότητα. Δηλαδή, η ταυτότητα του μέλους του Π.Σ.Ε., οι διάλογοι, οι επί ίσοις όροις συζητήσεις και η συνεργασία με όλο τον χριστιανικό κόσμο δεν ήταν μόνον εκδήλωση της διακονίας μας στην υπόθεση της συμφιλίωσης μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και μας έδωσαν τη βεβαιότητα για την αλληλεγγύη και την υποστήριξη της παγκόσμιας χριστιανικής αδελφότητας.
Τώρα οι προσευχές και οι σκέψεις εκατομμυρίων χριστιανών σε όλο τον κόσμο συνδέονται με τα δραματικά γεγονότα στην Ουκρανία.
Γνωρίζετε ότι η σύγκρουση δεν άρχισε σήμερα. Είμαι πεπεισμένος ότι υπαίτιοι αυτής δεν είναι οι λαοί της Ρωσίας και της Ουκρανίας, οι οποίοι εξήλθαν από την κοινή βαπτιστική κολυμβήθρα του Κιέβου, ενώνονται με την κοινή πίστη, τους κοινούς Αγίους και τις προσευχές, αλλά συνδέονται και με μία κοινή ιστορική μοίρα.
Οι καταβολές της αντιπαράθεσης πρέπει να αναζητηθούν στις σχέσεις των χωρών της Δύσης και της Ρωσίας. Όταν άρχισε η δεκαετία του 1990 υποσχέθηκαν στη Ρωσία ότι θα γίνουν σεβαστές η ασφάλεια και η αξιοπρέπειά της. Όμως, συν τω χρόνω οι δυνάμεις, που αντιμετωπίζουν ανοικτά τη Ρωσία ως εχθρό, πλησίασαν σε μικρή απόσταση από τα σύνορά της. Οι χώρες της συμμαχίας του ΝΑΤΟ χρόνο με τον χρόνο, μήνα με τον μήνα αυξάνουν τη στρατιωτική τους ισχύ, χωρίς να δίδουν προσοχή στους φόβους της Ρωσίας ότι μια μέρα αυτά τα όπλα θα στραφούν εναντίον της.
Μάλιστα, οι πολιτικές δυνάμεις, που ως σκοπό τους θέτουν την ανάσχεση της Ρωσίας, δεν είχαν πρόθεση να την πολεμούν με τα δικά τους χέρια. Σχεδίαζαν να χρησιμοποιήσουν άλλα μέσα: προσπάθησαν να κάνουν εχθρούς δυο αδελφούς λαούς, τους Ρώσους και τους Ουκρανούς. Χωρίς να φείδονται ούτε δυνάμεις, ούτε πόρους, γέμισαν την Ουκρανία με όπλα και στρατιωτικούς εκπαιδευτές. Αλλά το πιο τρομακτικό δεν είναι τα όπλα, αλλά η προσπάθεια «επανεκπαίδευσης», η απόπειρα μετατροπής της νοοτροπίας των Ουκρανών και των εκεί κατοικούνταν Ρώσων σε εχθρική προς τη Ρωσία.
Στον ίδιο σκοπό απέβλεπε και το εκκλησιαστικό σχίσμα, το οποίο δημιούργησε το 2018 ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος, που έπληξε την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Ήδη το 2014, κατά τα αιματηρά γεγονότα στο Μαϊντάν (Πλατεία Ανεξαρτησίας) του Κιέβου εμφανίσθηκαν τα πρώτα θύματα. Το Π.Σ.Ε. εξέφρασε την ανησυχία του για τα τεκταινόμενα. Ο τότε γενικός γραμματέας του Συμβουλίου Όλαφ Φιούξε Τβέιτ έγραψε στις 3 Μαρτίου 2014: «Μας ανησυχεί η εξέλιξη της κατάστασης στην Ουκρανία, η οποία θέτει σε θανάσιμο κίνδυνο πολλές αθώες ζωές… και σαν τον άνεμο του “ψυχρού πολέμου” απειλεί να υπονομεύσει την ικανότητα των διεθνών κοινωνιών να επιλύσουν τα καίρια ζητήματα, που απαιτούν θέσεις αρχής και συλλογική απάντηση».
Τότε είχε ξεκινήσει η ένοπλη σύρραξη στο Ντονμπάς, του οποίου ο πληθυσμός υπερασπιζόταν το δικαίωμά του να ομιλεί ρωσικά, ζητούσε σεβασμό έναντι της ιστορικής και πολιτιστικής παράδοσής του. Αλλά δεν εισακούσθηκαν οι φωνές των ανθρώπων, όπως δεν παρατήρησαν στον δυτικό κόσμο και τους χιλιάδες των χαμένων κατοίκων του Ντονμπάς.
Αυτή η τραγική σύγκρουση αποτέλεσε μέρος μιας μεγάλης γεωπολιτικής με κύριο σκοπό την αποδυνάμωση της Ρωσίας.
Τώρα οι επικεφαλής των δυτικών κρατών επιβάλουν τέτοιες οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία, οι οποίες θα βλάψουν όλους μας. Παραλλήλως, χωρίς να ντρέπονται λένε ότι επιδιώκουν να επιφέρουν ταλαιπωρίες όχι μόνον στους επικεφαλής ή τους στρατιωτικούς ηγέτες της Ρωσίας, αλλά ακριβώς στον ρωσικό λαό. Με πρωτάκουστους ρυθμούς εξαπλώνεται στον δυτικό κόσμο η ρωσοφοβία.
Προσεύχομαι ακαταπαύστως ώστε ο Κύριος με τη δύναμή Του να συμβάλει στην τάχιστη εγκατάσταση της μόνιμης ειρήνης, βασισμένης στη δικαιοσύνη. Παρακαλώ Εσάς και τους εν Χριστώ αδελφούς μας, που ενώνει το Συμβούλιο, να συμμερισθούν αυτή την προσευχή με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Εκφράζω την ελπίδα, αγαπητέ πάτερ Ιωάννη, ότι το Π.Σ.Ε., όπως ήταν κατά τη διάρκεια όλης της ιστορίας του, θα μπορέσει και στη σημερινή δύσκολη εποχή να παραμείνει χώρος για ένα αμερόληπτο διάλογο, ελεύθερο από πολιτικές προτιμήσεις και μονομερή προσέγγιση.
Ο Κύριος να φυλάει και να σώσει τους λαούς της Ρωσίας και της Ουκρανίας!
Με πατρική αγάπη διατελώ,
+ ο Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών
Κύριλλος
