Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη βεβήλωση της Παναγίας Σουμελά
Η ΕΕ έχει δεσμευτεί για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Τουρκία.
Μετά το τελευταίο περιστατικό στη Μονή της Παναγίας Σουμελά, η Επιτροπή σημειώνει ότι το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έχει κινήσει έρευνα για τους υπεύθυνους που επέτρεψαν να γυριστεί διαφημιστική ταινία με DJ στη μονή.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η Μονή της Παναγίας Σουμελά είναι εγγεγραμμένη στον προσωρινό κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Μόλις εγγραφεί ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, η Τουρκία έχει την υποχρέωση να διασφαλίσει ότι δεν θα επηρεαστεί η ιδιάζουσα παγκόσμια αξία του εγγεγραμμένου χώρου στο έδαφός της.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την υπόθεση αυτή, μεταξύ άλλων μέσω της Αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Άγκυρα. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα των μη μουσουλμανικών θρησκευτικών κοινοτήτων στις ετήσιες εκθέσεις της.
Επίσης, θα εξακολουθήσει να εγείρει το ζήτημα της προστασίας σημαντικών πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων, όπως της Μονής της Παναγίας Σουμελά, στις διμερείς επαφές της με Τούρκους ομολόγους της.
Σχολιάζοντας την απάντηση ο κ. Φράγκος έκανε την ακόλουθη δήλωση:
Πριν από μερικές εβδομάδες, με την επείγουσα παρέμβασή μας για τη βεβήλωση της Μονής Παναγίας Σουμελά, η Τουρκία τέθηκε σε στενή παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θίγοντας το θρησκευτικό αίσθημα των Ορθόδοξων Χριστιανών, η Τουρκία χορήγησε άδεια διοργάνωσης πάρτι για τα γυρίσματα ενός διαφημιστικού σποτ στην Ιερά Μονή.
Ο σύγχρονος παγκόσμιος πολιτισμός αναγνωρίζει την πολιτιστική αξία της ιστορικής Μονής κι αυτό επιβεβαιώνεται και από το υπό ένταξη καθεστώς της στον κατάλογο της UNESCO. Έχοντας υποχρέωση ως Έλληνες και Χριστιανοί Ορθόδοξοι να υπερασπιστούμε ένα προπύργιο της πίστης μας, μεταφέραμε το θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της βλασφημίας και η ιστορική, θρησκευτική, πνευματική και πολιτιστική αξία του μνημείου για όλο τον Ελληνισμό.
Η Παναγία Σουμελά αποτελεί ορόσημο του ποντιακού γένους κι ένα αλησμόνητο μνημείο για τις χαμένες πατρίδες. Η θρησκευτικότητα του συμβολισμού της είναι τέτοια που για κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδα μας κάνει να θυμόμαστε την πλούσια ιστορία μας και – πόσο μάλλον – να μην ξεχνάμε τη βαρβαρότητα και την ασέβεια των Νεότουρκων και των Κεμαλικών, τις οποίες οι Πόντιοι υπέστησαν.
Η απάντηση ήρθε από τον αρμόδιο Επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης κύριο Όλιβερ Βάρελι (Olivér Várhelyi), ο οποίος αντιλήφθηκε από την πρώτη στιγμή τη σοβαρότητα του συμβάντος για τον Ποντιακό Ελληνισμό, τη βλασφημία και την προσβολή του θρησκευτικού αισθήματος των απανταχού Ορθοδόξων.
Η απάντηση της Επιτροπής δικαιώνει την επείγουσα και ισχυρή παρέμβασή μας και η Τουρκία βρίσκεται πλέον υπό στενή παρακολούθηση και αναμένουμε τις επίσημες εξηγήσεις της τουρκικής κυβέρνησης στην Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Άγκυρα.
Οι Πόντιοι θεωρούν την ιστορική Μονή της Παναγίας Σουμελά, ανεγερθείσα τον 4ο αιώνα, ως το σημαντικότερο προσκύνημά τους. Το σύνολο των Ορθοδόξων αναγνωρίζει τη θρησκευτική αξία της .
Ο πολιτισμένος κόσμος εκτιμά πολιτιστικά και, αν μη τι άλλο, σέβεται ένα τέτοιο θρησκευτικό μνημείο, υπό ένταξη στον κατάλογο της UNESCO, τον οποίο η Τουρκία υποχρεούται να τηρεί (Σύμβαση 1972).
Μετά τη Γενοκτονία των Ποντίων (1922), η ιστορική Μονή επαναλειτούργησε το 2010, έπειτα από 88 έτη, για διάστημα 5 ετών. Αισθανόμαστε προσβεβλημένοι, καθώς η Τουρκία χορήγησε άδεια διοργάνωσης πάρτι για τα γυρίσματα ενός διαφημιστικού σποτ στην Ιερά Μονή.
Σήμερα, η ΕΕ και η Τουρκία συνεχίζουν να μην αίρουν το καθεστώς «υποψήφιας προς ένταξη χώρας».
Σύμφωνα με τον επίτροπο Διεύρυνσης (2016), «η Επιτροπή τονίζει συστηματικά την ανάγκη να διασφαλίζει η Τουρκία την αδειάλειπτη λειτουργία όλων των μη μουσουλμανικών θρησκευτικών κοινοτήτων. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να μεταφέρει, με κάθε ευκαιρία, το μήνυμα αυτό στην Τουρκία και να παρακολουθεί την πρόοδο της χώρας σε αυτόν τον τομέα.».
Με ποιον τρόπο θα το πετύχει αυτό;
Ερωτάται η Επιτροπή: Εφόσον αναγνωρίζει τις αντιδράσεις που προκάλεσε η προσβλητική για την Ορθοδοξία κίνηση, πώς σκοπεύει να ασκήσει πιέσεις στην Τουρκία, ώστε να μην επαναληφθεί παρόμοια βεβήλωση στο μέλλον; Θεωρεί ότι η παράλειψη αναφοράς στην Παναγία Σουμελά στις ετήσιες εκθέσεις της για την Τουρκία συνέβαλε στην έλλειψη σχετικών θετικών πρωτοβουλιών της Τουρκίας για τη επαναλειτουργία της Μονής;
