140 χρόνια από την τοποθέτηση του θεμελίου λίθου του καθεδρικού ναού του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι

Στις 19 Φεβρουαρίου 1882, στο ψηλότερο σημείο της τότε Σόφιας, νοτιοανατολικά της εκκλησίας «Αγία Σοφία» τοποθετήθηκε ο θεμέλιος λίθος του καθεδρικού ναού της βουλγαρικής πρωτεύουσας.

Το μνημείο χτίστηκε ως φόρο τιμής στους Ρώσους απελευθερωτές της Βουλγαρίας από την Οθωμανική κυριαρχία. Η ιδέα ανήκε στον Πέτκο Καραβέλοφ – Βούλγαρο πολιτικό και δημόσιο πρόσωπο. 

Στις 17 Δεκεμβρίου 1880, η Δεύτερη Εθνοσυνέλευση ψήφισε την ανέγερση καθεδρικού ναού στη Σόφια. Έπρεπε να πάρει το όνομά του από τον Ρώσο πρίγκιπα Αλέξανδρο Νιέφσκι (αγιοποιήθηκε ως άγιος το 1547) ο οποίος ήταν ο ουράνιος προστάτης του Ρώσου Τσάρου Αλέξανδρου Β'. Η πραγματική κατασκευή του καθεδρικού ναού ξεκίνησε το 1904 και οι καμπάνες του χτύπησαν στη Σόφια για πρώτη φορά το 1913.

Ο ναός είναι μια μνημειώδης πεντάκλιτη σταυροειδής βασιλική με αίθριο και καμπαναριό. Η αρχιτεκτονική βασίζεται στους βυζαντινού τύπου καθεδρικούς ναούς, οι οποίοι χτίστηκαν στη Ρωσία το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, αλλά έχει επίσης μεσαιωνικά βουλγαρικά στοιχεία και άλλες αρχιτεκτονικές μορφές. Το κτίριο εκτείνεται σε μια έκταση 3.170 τετραγωνικών μέτρων (34122,6 τετραγωνικά πόδια) και μπορεί να φιλοξενήσει έως και 5.000 άτομα. Το καμπαναριό έχει 12 καμπάνες. Ανεβαίνει σε ύψος 53 m (174 πόδια). Η μεγαλύτερη καμπάνα έχει διάμετρο στομίου 3 m (9 πόδια) και ζυγίζει 11 748 κιλά (25899,9 λίβρες).

Οι τοιχογραφίες και οι εικόνες των τριών τέμπλων είναι έργα Βούλγαρων, Ρώσων και Τσέχων καλλιτεχνών. Οι τρούλοι του ναού είναι επιχρυσωμένοι και η πρόσοψη είναι επενδεδυμένη με λευκή πέτρα Βράτσα και διακοσμημένη με εξαίσια λιθόγλυφα.

Στο υπόγειο του ναού βρίσκεται η Κρύπτη, όπου μπορεί κανείς να δει αριστουργήματα της μεσαιωνικής και βουλγαρικής αναγεννησιακής τέχνης.