Μπόχα Βυζαντίου. Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας εισπήδησης του Οικουμενικού Πατριάρχη στα εσωτερικά του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Μέρος τέταρτο

9 Μαΐου 2005: «Σήμερα υπάρχει το ενδεχόμενο να μεσολαβήσει ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης […] και να λήξει το θέμα. Δηλαδή, να παραιτηθεί ο μακαριώτατος (Ειρηναίος), να δεχτεί την παραίτησή του και να γίνει η εκλογή νέου Πατριάρχη. Οι ενέργειες είναι σε εξέλιξη» και πρόσθεσε ότι «οι προσπάθειές μας στοχεύουν στον κατευνασμό, στη συνεννόηση, στο καταλάγιασμα. Με τον Πατριάρχη Ειρηναίο είχαμε μια πρώτη επαφή προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα ειρηνικώς» θα πει μεταξύ άλλων στον δημοσιογράφο Γιάννη Λυβιάκη ο μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου (βλ. «Ελευθεροτυπία» 10.05.2005).

Εν τω μεταξύ, οργή προκάλεσε στο Φανάρι η απάντηση του κ. Ειρηναίου στην έκκληση του κ. Βαρθολομαίου να αναβάλει κάθε πρωτοβουλία που θα πυροδοτούσε νέες εντάσεις στα Ιεροσόλυμα («ΤΑ ΝΕΑ», 12.05.2005).

«Η καλύτερη λύση για όλους θα ήταν ο κ. Ειρηναίος να παραιτηθεί για να διευκολύνει τις εξελίξεις. Όσο νωρίς το καταλάβει αυτό, τόσο το καλύτερο για τον ίδιο. Αν επιμείνει στις θέσεις του, θα βρεθεί προ δυσάρεστων καταστάσεων», έλεγε στέλεχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου («ΤΑ ΝΕΑ», 10.05.2005).

Λόγω των ραγδαίων εξελίξεων, τα μέλη της τριμελούς αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου (σ.σ. οι μητροπολίτες Κυδωνίας και Αποκορώνου Ειρηναίος, Φιλαδελφείας Μελίτων και ο ηγούμενος της Μονής Ιβήρων π. Βασίλειος) παρέτειναν την παραμονή τους στην Ιερουσαλήμ και είχαν συνάντηση με την γενική πρόξενο της Ελλάδος και μέλη της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας.

Τα μέλη της 3μελούς επιτροπής που έχουν αναλάβει τη διαχείριση της κατάστασης στο Πατριαρχείο μετά την Αποκήρυξη του Πατριάρχη Ειρηναίου επισκέφθηκαν τη Ραμάλα και έγιναν δεκτοί από τον πρωθυπουργό της Παλαιστινιακής Αρχής και τον διευθυντή του ιδιαιτέρου γραφείου του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής, ο οποίος έλειπε σε ταξίδι στη Βραζιλία. Όπως δήλωσαν μετά τη συνάντηση οι τρεις μητροπολίτες, οι Παλαιστίνιοι έχουν προσχωρήσει στην αποδοχή της Αποκήρυξης του πατριάρχου και μένει το νομικό μέρος της απόφασης άρσεως της αναγνώρισης της εκλογής του.

Κατά την διάρκεια της ημέρας έγινε σύναξη της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας σε πανηγυρικό και ήρεμο κλίμα. Ο εκ των μελών της επιτροπής του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων μητροπολίτης Καισαρείας Βασίλειος εξέφρασε τη λύπη του για «το κατάντημα του Πατριαρχείου» κι ευχήθηκε να εκλεγεί ένας νέος άξιος Πατριάρχης («Ελεύθερος Τύπος», 10.05.2005).

10 Μαΐου 2005. Το πρωί ξαφνικά το κλίμα φάνηκε να αλλάζει υπέρ του Πατριάρχη Ειρηναίου: Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων που είχε ορίσει η Παλαιστινιακή Αρχή, σε πόρισμά της ανέφερε ότι ο μακαριώτατος δεν έχει ευθύνη για τις αγοραπωλησίες στην παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμ. Μάλιστα, δύο από τα μέλη της επιτροπής, πήγαν στην Ιορδανία να ζητήσουν αναβολή της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, στο οποίο θα συζητείτο η επιστολή–Αποκήρυξη των 15 συνοδικών […] Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών σήμανε συναγερμός. Λίγο αργότερα, ο κ. Σκανδαλάκης καλούσε στο γραφείο τους πρέσβεις της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης. Έπειτα από έντονες διαβουλεύσεις η Παλαιστινιακή Αρχή αποφάσισε να εγκρίνει τις αποφάσεις της πλειοψηφίας της Συνόδου και να αποκηρύξει τον Ειρηναίο. Λίγο αργότερα, στο Αμμάν συνεδρίαζε το Υπουργικό Συμβούλιο της Ιορδανίας. Κάποια στιγμή ζήτησαν προθεσμία 10 ημερών, προκειμένου να δώσουν την ευκαιρία στον κ. Ειρηναίο να απολογηθεί. Το αίτημα δεν έγινε δεκτό από την ελληνική πλευρά και έτσι αργά το βράδυ ανακοινώθηκε από τον υπουργό Εσωτερικών Αουί Γιρφάς ότι «επικυρώσαμε την απόφαση της Συνόδου» («ΤΑ ΝΕΑ», 12.05.2005).

Το βράδυ, ένα δελτίο Τύπου ήρθε να αποσαφηνίσει τη στάση του Ισραήλ. «Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν πρόκειται να πάρει θέση στη διαμάχη που έχει ξεσπάσει στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων». Στην παρούσα φάση το Ισραήλ κέρδιζε χρόνο αναφέροντας ότι δεν παρεμβαίνει στην κρίση. Είχε ήδη όμως εμπλακεί αφού επέτρεψε και πιθανότατα υποκίνησε τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που έκαψαν τον Πατριάρχη Ειρηναίο. Αυτό που στην πραγματικότητα επιχειρούσε ήταν να κερδίσει χρόνο και να βολιδοσκοπήσει τι ακριβώς συμβαίνει με τις πιθανές υποψηφιότητες.

Το Ισραήλ είχε ήδη τοποθετηθεί (ανεπίσημα) για το πρόσωπο που θα επιθυμούσε να αποτελέσει τη διάδοχη κατάσταση (σ.σ. Οι Ισραηλινοί ήταν οι μόνοι που με διακριτικότητα είχαν αποφύγει να εκφραστούν υπέρ κάποιου ιεράρχη για να διαδεχτεί τον Ειρηναίο, αν και δείχνουν προτίμηση για τον Θεόφιλο, «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», από ρεπορτάζ της Βασιλικής Σιούτη, 08.05.2005).

Μέσα στις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες θα ζητήσει νομική γνωμάτευση από τις υπηρεσίες του κράτους – όπως άλλωστε και την περίοδο που στερούσε την αναγνώριση στον Ειρηναίο. Όταν πλέον τα δεδομένα αποσαφηνιστούν και είναι βέβαιοι ότι το πρόσωπο που τους αφορά συγκεντρώνει τις πιθανότητες, θα υπάρξει πόρισμα που θα δίνει το πράσινο φως για την αποκήρυξη του κ. Ειρηναίου, όχι όμως με βάση τον ιορδανικό νόμο του 1958, αλλά με κάποιο άλλο τέχνασμα («Ελευθεροτυπία», από ρεπορτάζ του Πάνου Χαρίτου, 12.05.2005).

Σε βάθος χρόνου η προαναφερόμενη εκτίμηση του δημοσιογράφου Πάνου Χαρίτου διαμορφώθηκε ως εξής:

Και η Ισραηλινή Κυβέρνηση συγκρότησε διϋπουργική Επιτροπή για το ζήτημα του Ελληνορθόδοξου Πατριάρχου των Ιεροσολύμων.

Και τα μέλη της απέσπασαν την ομολογία του Αρχιεπισκόπου Θαβωρίου Θεοφίλου ότι η Ιορδανία δεν έχει το δικαίωμα να αποφασίζει ως ρυθμιστικός παράγοντας για τα του πατριαρχείου.

Και ο Αρχιεπίσκοπος Θαβωρίου Θεόφιλος πούλησε δικαιώματα σημαντικών εκτάσεων πάνω στις οποίες έχουν χτιστεί και κυβερνητικά κτίρια (όπως η Βουλή και το Προεδρικό Μέγαρο), όπως έγινε γνωστό μέσω του News1 στις 13.03.2011.

Συνεχίζεται..